بارش شهابی دوپیکری (جوزایی-Geminid Meteor Shower) یکی از این بارشها است که پرتعدادترین بارش شهابی سال محسوب می گردد؛ امسال در بامداد روزهای پنجشنبه و جمعه 23 و  ۲۴ آذرماه جاری بدون حضور نور مزاحم ماه به اوج خواهد رسید. نام هر بارش‌ شهابی برگرفته از صورت فلکی است که کانون بارش (Radiant) در آن قرار دارد و برای یافتن کانون بارش باید رد شهاب‌های آن را در خلاف جهت حرکتشان ادامه دهید تا به نقطه ثابتی در آسمان برای آن بارش شهابی برسید که آن نقطه در زمینه یکی از صورت فلکی آسمان قرار دارد.

صورت فلکی دو پیکر(جوزا - Gemini) سومین صورت از صور فلکی منطقه البروج است و کانون بارش شهابی دو پیکری در زمینه این برج آسمانی و در نزدیکی ستاره سر پیکر پیشین (Castor) که از ستارگان مشهور این صورت فلکی است، قرار دارد. خوشبختانه با وجود "ماه نو" در این تاریخ، آسمان عاری از آلودگی نوری ماه است و با فاصله گرفتن از نور و آلودگی هوای شهر‌ها تا ۱5۰ شهاب به عنوان میزان بارش شهابی ساعتی سرسویی (ZHR) در ساعت 05:28 بامداد جمعه 24 آذر برای این بارش پیش بینی می‌شود که می‌توان متوقع مشاهده شهاب‌های زیادی در این آخرین بارش شهابی پاییزی بود.

علاقمندان توجه داشته باشند که شهاب (Meteor) با شهاب سنگ (Meteorite) متفاوت است؛ چرا که شهاب‌ها ذرات میلیمتری و میکرومتری بسیار ریزی هستند که در جو زمین می درخشند و شهاب سنگ‌ها هر چند دارای ابعاد بسیار کوچک تا بسیار بزرگ هستند، اما در هر صورت به نسبت شهاب‌ها دارای جرم و حجم قابل توجه تری می باشند.

کانون بارش شهابی دوپیکری

*عامل بارش شهابی دوپیکری

معمولا عامل بارش‌های شهابی دنباله دار‌ها هستند و با برخورد ذرات میلیمتری و میکرومتری به جا مانده از دنباله دار‌ها با جو زمین، طی یک فرآیند خاص در فاصله ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتری از سطح زمین درخششی ایجاد می‌شود که ما از آن به عنوان بارش شهابی یاد می‌کنیم.

*برای مشاهده و ثبت شهابهای این بارش چه کارهایی می توانیم انجام دهیم؟

رصدگران گرامی توجه داشته باشند که برای مشاهده شهاب‌ها هیچ گونه ابزار نجومی نیاز نیست و کافی است با چشم غیرمسلح، با همراه داشتن لباس‌ گرم مناسب فصل؛ ترجیحا به صورت گروهی در مناطق عاری از گرد و غبار و آلودگی‌های نوری شهاب‌ها را جستجو کنید.

برای عکاسی از اثر شهاب‌ها ترجیحا سعی کنید در تلفیق با بناهای تاریخی و عوارض طبیعی رصدگاه باشد چرا که جلوه خوبی به عکس‌های نجومی می‌دهد. کافی است با عبور اولین شهاب از جلو لنز دوربین در حال ثبت عکس با زمان دلخواه (B)، به عکاسی خود پایان دهید. ترسیم دست آزاد (اسکیس) از شهاب‌ها در پهنه آسما و صورت‌های فلکی که شهاب‌ها در زمینه آنها در آسمان جابجا می‌شوند، یکی دیگر از روشهای ثبت این واقعه است.

تهیه گزارش از یک بارش با بیان نام رصد گران، ذکر مختصات جغرافیایی رصدگاه، ثبت تعداد شهاب‌های رصد شده توسط گروه، میزان جابجایی هر شهاب بر حسب درجه در آسمان، قدر یا همان روشنایی ظاهری شهاب‌ها که در مقایسه با ستارگان مشهور نزدیک آن انجام می‌شود، و مواردی از این قبیل می‌توانند یک گزارش رصدی را کامل نمایند.

توجه داشته باشید رصد و مشاهده بارش شهابی برای انسان‌ و چشم رصدگران هیچ گونه خطر و عارضه‌ای همراه نخواهد داشت.

*برنامه رصدی اختصاصی انجمن برای رصد بارش دوپیکری 1402 (بسته شد) 

انجمن نجوم آماتوری ایران ویژه برنامه شب نجومی را با ثبت نام آخرین گشت رصدی آموزشی پاییز 1402 برای رصد این بارش به عنوان پرتعدادترین بارش شهابی سال (بارش شهابی دوپیکری) تا 150 شهاب در ساعت، همراه با اتوبوس توریستی، اقامتگاه کویری، پذیرایی شام و صبحانه و خدمات کامل برای کلیه دوست‌داران پدیده های جذاب آسمان آغاز و پنجشنبه و جمعه 23 و 24 آذرماه جاری به مقصد منطقه کویری مرنجاب با همراهی کارشناس عکاسی و کارشناسان انجمن  و تجهیزات رصدی  آموزشی کامل به اجرا درخواهد آورد.

تمامی شیفتگان آسمان می توانند جهت ثبت نام در این شب رصدی که با برنامه های متنوع دیگری همراه است، با شماره همیشگی انجمن تماس بگیرند: 02166922627