تاریخ : پنجشنبه و جمعه 15 و 16 اسفند 1392

هدف گشت رصدی : آشنایی با آسمان زمستان و اجرام اعماق آسمان ، رصد صور فلکی به همراه عکاسی از آنها

ابزار رصدی : تلسکوپ دابسونی مدل نیوتونی 10 اینچی مارک MEADE آمریکایی و یک دو چشمی

اطلاعات منطقه : ارتفاع 803 متری و فشار 1015 میلی باری

"گشت رصدی آموزشی انجمن نجوم آماتوری ایران با موفقیت در شبانگاه 15 اسفندماه جاری و با حضور تعداد زیادی از شیفتگان آسمان برگزار گردید و خاطره کویر نوردی روز جمعه در ذهن دوستداران طبیعت که همان عاشقان آسمان بودند با جمع آوری زباله‌هایی که متأسفانه چهره تپه‌های زیبای شنی را زشت کرده بود، ماندگار شد."

به منظور آشنایی با آسمان زمستان، انجمن نجوم آماتوری ایران، گشتی رصدی به مقصد کاروانسرای مرنجاب (کاروانسرای تاریخی زیگورات / محل عبادت) واقع در شهرستان کاشان ، استان اصفهان در نظر گرفت. این کاروانسرا به دستور شاه عباس صفوی در کنار قنات مرنجاب بنا نهاده شده است و از دهستان کویرات شهرستان آران و بیدگل در 50 کیلومتری شمال شرق مرکز این شهرستان محسوب می شود.

بدین ترتیب ، به همراه تمام اعضای گروه رصدی در روز پنجشنبه 15 اسفند ماه ، ساعت 13:15 به سمت رصد گاه حرکت کردیم . البته قبل از حرکت از اعضایی که اولین گشت رصدی خود را تجربه می کردند، خواسته شد تا برگه ای را جهت حفظ ضوابط و مقررات مختص یک گشت رصدی، پر کنند و امضا نمایند .

اولین توقفمان پس از حرکت، ساعت 14:30 بعد از ظهر به منظور خرید نوشیدنی و رفع خستگی و سایر نیازهای افراد صورت گرفت  بخشی از ادامه ی مسیر را با تماشای مستند خورگرفت سال 1385 در کشور ترکیه، شهر آنتالیا، گذراندیم.

فیلمبردارانی ( جناب آقای عطاران و جناب آقای مرادی ) جهت تهیه چند عکس و فیلم هایی از اعضا و شب رصدی شان ، گروه را همراهی می کردند. بدین منظور توقف هایی در طول مسیر داشتیم که جزو بخش جذابی از سفرمان بود. که توقف 20 دقیقه ای در آران و بیدگل ، حرم امام زاده هلال بن علی ، جزوی از آن محسوب می شود .

قسمت واقعأ جالب و البته کمی سردرگم کننده ی سفر، خطا رفتن قسمتی از مسیرمان بود که با انتخاب نادرست دو راهی وارد مسیر اشتباه شدیم که البته با وجود توانمند جناب مهندس عتیقی و کارشناس گروه، با مسیریابی از طریق ستارگان و دستگاه GPS، پس از گذشت چند دقیقه دوباره به مسیر اصلی وارد گشتیم . حدود ساعت 21:15 شب بود که به کاروانسرا رسیدیم و جهت صرف شام از اتوبوس خارج شدیم و پس از شنیدن فرمایشات جناب مهندس عتیقی و معرفی کارشناس گروهمان جناب آقای دالوند و خانم مریم دولت مدنی از اعضای فعال گروه و جناب آقای فرشید عاملی عکاس نجومی به سایر افراد، با برداشتن وسایل و ابزار رصدی و کوله‌ها به سمت رصدگاه در پشت کاروانسرا حرکت کردیم. ماه کم کم در افق غربی در حال غروب بود که می بایست به سرعت سراغ رصد و عکاسی از آن می رفتیم. ساعت 22:30 بود که رصد ماه و عکاسی از آن را انجام دادیم.

در ادامه شب ، افراد به همراه جناب مهندس عتیقی و آقای دالوند به قصد رصد سایر اجرام از جمله اجرام مسیه و برخی سیارات منظومه ی شمسی، به سمت تلسکوپها حرکت کردند. از طرفی دیگر آقای عاملی مشغول عکاسی از آسمان افق جنوب غربی بودند که در اواخر شب به یک اثر بسیار زیبا با 350 عکس گرفته شده  که به Time Laps( مجموع حرکتی تعداد زیادی عکس گرفته شده به صورت متوالی از افق آسمان) درعکاسی معروف است تبدیل شد. فربد کبیری ، از اعضای انجمن نیز با رصد مشتری و عکاسی آن از طریق گوشی galaxy S4 خود، تصویری بسیار زیبا از آن سیاره بدست آورد. در ابتدای رصد کارشناس برنامه توضیحاتشان را با معرفی جهت های اصلی و فرعی سماوی آغاز نمودند و سپس به سراغ نحوه‌ی جهت یابی از طریق صور معروف آسمان مانند دب اکبر رفتند. پس از آن ایشان توضیحاتی در ارتباط با نحوه ی تمییز یک ستاره از سیاره را در آسمان و یافتن دیگر صور فلکی از طریق یافتن یک صورت در آسمان، ارائه دادند. بیش از 20 صورت فلکی و 10 جرم مسیه را رصد کردیم که برخی از آنها عبارتند از :

صورت فلکی کلاغ ، جام  ، سنبله و ستاره ی پرنورش سماک اعزل، عقرب و خوشه های بسته ی آن M4 و M80 و خوشه های باز آن M6 و M7 ، صورت فلکی چنگ و سحابی رینگ M57 ، دو کهکشان کروی M95 و M96 در صورت فلکی شیر ، M35 در صورت فلکی جوزا ، M42 و M43 در سحابی جبار ، M36-37-38 در صورت فلکی ارابه ران ، M45 در خوشه ی پروین ، ...

در طول شب نیز در منطقه ی دایره البروج سیارات برجیس ، ناهید ، بهرام و کیوان را از درون تلسکوپها رؤیت کردیم .

حدود ساعت 12 شب بود که با گذر یک " آذر گوی " نظر تمام افراد به این واقعه ی بسیار زیبا جلب گشت. حرکت آن از جنوب غربی به شمال شرقی بود .

با توجه به تصمیمات انجمن جهت اندازه گیری حد قدر آسمان منطقه ی رصدی، گروهی از افراد برای این کار انتخاب گشتند. که با توجه به فصل زمستان و ماه اسفند صورت فلکی شیر ( Leo / اسد ) واقع در سرسو برای این هدف انتخاب شد .

نزدیک صبح بود که برای رؤیت خورشید آماده می شدیم و دوربین‌ها را برای عکاسی مستقر کردیم . ساعت 6:25 صبح خورشید طلوع کرد و پس از عکاسی از آن لحظه ی زیبا و گرفتن یک عکس دسته جمعی مقابل کاروانسرا ساعت 7:20 به سمت تپه های شنی دستکن حرکت کردیم . پس از رسیدن به تپه ها جناب مهندس عتیقی 30 دقیقه به اعضا زمان دادند تا از تپه نوردی لذت برده و عکس‌هایی از آنجا بیاندازیم. حدود ساعت 8:50  بود که برای صرف صبحانه به سمت آران و بیدگل حرکت کردیم که در اواسط راه شترهای در حال چرا را در کنار جاده دیدیم که بسیار صحنه ی زیبا و جذابی برایمان بود که البته عکسهایی از داخل اتوبوس از شترها انداختیم. حدود ساعت 11:30 به آنجا رسیدیم و پس از صرف صبحانه مفصل و بسیار دلچسب، آنجا را به مقصد تهران ترک گفتیم.

شتری در کویر (عکاس: مونا کریمی‌نژاد)

در طول مسیر نیز از گرمای وجود استاد نازنین و مهربانمان جناب مهندس عتیقی و جمعی از دوستان نجومی استفاده کردیم که روز خاطره انگیزی را برایمان رقم زد. حدود ساعت 4 بعد از ظهر بود که به دفتر انجمن رسیدیم .

این گشت رصدی نیز همانند دیگر گشتهای رصدی انجمن مملو از شادی ، شور و نشاط بود که باعث گشت با قسمتی دیگر از حقایق علم نجوم و آسمان شب آشنا شویم که مسلمأ با مدیریت و کمکهای بی دریغ استاد عتیقی عزیز برایمان خاطره انگیزتر شد.

به امید دیگر شبهای رصدی در آغوش آسمان شب و ستارگان مالامال از عشق ایزدی...