جمعه 7 اردیبهشت 1403 | 16 شوال 1445 | 26 آوریل 2024
بالاگرفتن هیجان برای پدیده نادر گذر ناهید در 17 خرداد
سوره صادقی-
دانشمندان در حال آماده شدن برای فرارسیدن پدیده گذرناهید، فرصتی نادر برای دیدن عبور سیاره ناهید از مقابل خورشید چنانکه از زمین دیده میشود، هستند.
این عبور تاریخی در تاریخ ?? خرداد -? و ? ژوئن- آخرین بار تا سال ????، رخ خواهد داد.
درصورتیکه وضعیت آبوهوا اجازه دهد و با رصد با استفاده از صافیهای مخصوص خورشیدی و یا سایر تجهیزات محافظتی، گذر ناهید صحنهای فراموشناشدنی برای رصدگران و منجمان آماتور فراهم میآورد؛ لیکن این پدیده همچنین فرصتی کمیاب برای دانشمندان بهشمار میآید.
در حین عبور ناهید از مقابل خورشید، نور خورشید از میان اتمسفر سیاره فیلتر میشود. با تحلیل خصوصیات فرآیند جذب در این نور، محققین امکان آن را مییابند که درباره عناصر شیمیایی موجود در گازهای مهمانند اطراف ناهید بیشتر بدانند.
بسیاری از تلسکوپهای پیشروی دنیا از جمله تلسکوپ فضایی هابل ناسا، رصدخانه داینامیک خورشیدی Solar Dynamics Observatory و همچنین ماهواره ونوس اکسپرس متعلق به سازمان فضایی اروپا که در گردش به دور ناهید است، به طور خاص برای مشاهده این پدیده برنامهریزی خواهند شد.
تیم علمی ونوس اکسپرس پدیده را رصد کرده و به طور زنده از جزیره اسپیتزبرگن Spitsbergen در نواحی قطبی شمالی زمین، پخش خواهند کرد.
هاکان سودهم Hakan Svedhem دانشمند پروژه ونوس اکسپرس میگوید: «ما از دیدن گذر ناهید از چنان موقعیت بیهمتایی در اروپا در حالیکه ماهواره ونوس اکسپرس نیز در گردش به دور سیاره در حال گذر است، بسیار هیجانزدهایم.» وی میافزاید: «در مدتزمان گذر، ونوس اکسپرس مشاهدات مهمی از اتمسفر ناهید صورت خواهد داد که با مشاهدات صورتگرفته از روی زمین مقایسه خواهد شد. این مقایسه کمک خواهد کرد صحّت و دقّت روشهای مطالعه و بررسی سیارات خارج از منظومه شمسی آزموده شوند.»
بهدلیل ویژگیهای خاص گردش سیارات به دور خورشید، گذرهای سیاره ناهید به صورت جفت جفت با فاصله ? سال از روی زمین قابل مشاهدهاند. گذر ناهید در سال ???? گذر دوم از جفتی است که اولین آن در سال ???? رخ داد که آن مورد در آن زمان، اولین گذر قابل مشاهده ناهید پس از ??? سال بود. گذر سال ???? اولین فرصت برای دانشمندان بود که پدیده را با تجهیزات و تلسکوپهای مدرن مشاهده کنند.
تونی فیلیپس Tony Phillips ستارهشناس در بلاگ ناسا نوشته است: «تلسکوپهای خورشیدی مدرن نماهایی بیسابقه از اتمسفر ناهید با آتش خورشید در نور پسزمینه گرفتهاند.» وی میافزاید: «این تلسکوپها ناهید را در حال گذر از تاج وهمناک خورشید و از مقابل رشتههای مغناطیسی چنان عظیمی که بتواند کل سیاره را در خود ببلعد، مشاهده کردند.»
پیش از این ستارهشناسان هیچ راهحلی برای اندازهگیری دقیق منظومه شمسی نداشتند، تا زمانیکه گذر سیاره ناهید امکان آن را فراهم کرد که فاصله ناهید به صورت مثلثاتی (دو ضلع از یک مثلث) از طریق مقایسه اندازهگیریهای بهعملآمده از نقاط مختلف کره زمین محاسبه گردد. دانشمندان دور از هم و گسترده در نقاط مختلف دنیا پخش شدند -از جمله جیمز کوک James Cook کاشف معروف برای رصد گذر به تاهیتی رفت- اگرچه که هوای بد و ناکارآمدی فنی تجهیزات (که از جمله پدیده لکه سیاه را در پی داشت) مانع تحقق اندازهگیریهای دقیقی شد که دانشمندان بدان امید بسته بودند.
اکنون محققان توان آن را خواهند داشت که گذر ناهید را با دقتی که دانشمندان قرن ?? رؤیای آن را داشتند، مشاهده کنند.
علاوه بر بررسی سیاره ناهید، دانشمندان در صددند که از گذر ناهید برای آزمودن دقت روشهایی استفاده کنند که امید است برای مطالعه سیارات بیگانه ورای منظومه شمسی ما بهکار بسته شود.
گذرهای سیارهای یک روش کلیدیست برای شناسایی سیارات خارج از منظومه شمسی؛ چراکه این سیارات هنگامیکه در موقعیت گذر از مقابل ستارهای که به دور آن میگردند، قرار میگیرند، نور آن ستاره را به نحو جزئی کاهش میدهند و بدینترتیب حضورشان را برای ما قابل درک میسازند. محققین نهتنها میتوانند سیارههای بیگانه را از طریق جستجوی نشانهای گذر آنها کشف کنند، بلکه -مانند مورد ناهید- همچنین قادر خواهند بود که درباره اتمسفر آن سیاره از طریق دیدن خصوصیات فرآیند جذب در نور ستاره بیشتر درباره آن سیاره بدانند.
مطابق با اعلام سازمان فضایی اروپا: «در طی گذر چند روز آینده، ستارهشناسان فرصت آن را خواهند یافت که این روشهای بررسی خصایص یک سیاره را بیازمایند و به اطلاعات گردآوری شده در طی تنها شش مورد گذشته گذر ناهید از زمان ساخت تلسکوپ در اوایل قرن ?? بیفزایند.»
منبع: http://news.yahoo.com/excitement-builds-rare-transit-venus-june-5-180357886.htmlنوشته SPACE.com, Clara Moskowitz سهشنبه ?? می ????
Copyright © 2012 SPACE.com
اشتراک گذاری در:
بیان دیدگاه
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاهها است.
- دیدگاههایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاهها پس از تأیید منتشر میشوند.