مسعود عتیقی-
بخش اول
یک جسم یخی برای مشاهده آسانتر موقعیت خود را تغییر می دهد. دنباله دار 103p هارتلی 2 نه همچون هیل باب و نه ناخواسته همچون هولمز اما در میلهای بالای کره آسمان و با روشنایی تا قدر 5 قرار دارد. این دنباله دار در مکانهای بسیار تاریک با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است و از اغلب بخشهای نیمکره شمالی با دوربین های دوچشمی و تلسکوپها براحتی قابل رصد می باشد.(نیمکره جنوبی نیز از اواخر مهر ماه امسال قادر به رصد این دنباله دار خواهند بود).این دنباله دار پر نور با سه تا معمول صورتهای فلکی را در هم می نوردد و علت این امر آن است که در حال عبور از 18 میلیون کیلومتری از زمین در روز چهارشنبه 28 همر ماه است . این فاصله کمترین مقدار از سال کشف این دنباله دار یعنی 1986 میلادی است و یکی از نزدیکترین دنباله دارها در چند قرن اخیر به زمین است. در روز چهارشنبه 31 شهریور این دنباله دار در قدر 7تا 8 قرار داشت. جمعه 9مهر 1.5 درجه جدایی زاویه ای این دنباله دار با ستاره قدر 2.2 (ستاره آلفای ذات الکرسی)است و در جنوب این ستاره قرار دارد. (طبق نقشه) یک نکته جالب به این خبر اضافه کنیم که قابل توجه هموطنان فارسی زبانی است که معمولاًبه این پایگاه اینترنتی مراجعه می نمایند و از خارج کشور می باشند. اگر در امریکا ساکن هستید در شبانگاه 7 اکتبر (پنج شنبه 15 مهر) بدون حضور نور ماه (با توجه به ماه نو) دنباله دار هارتلی 2 کمتر از یک درجه جنوب خوشه دوتایی پرساوش که با قدر 4.3 و 4.4 می باشند، قرار می گیرد و صحنه بسیار بسیار جالبی برای عکاسی نجومی است. اوایل آبان ماه این دنباله دار با قدر 5 در صورت دو پیکر(جوزا) می باشند. دنباله دار هارتلی 2 در روز پنج شنبه 6 آبان به حضیض خورشیدی خود در فاصله 1.06 واحد نجومی از خورشید می رسد اما در این بامداد، ماه در تربیع آخر مزاحم رصد دنباله دار مذکور است. پنج شنبه 13 آبان فضاپیمای Epoxi از ناسا امریکا عکسی با فاصله 100کیلومتر ! از این دنباله دار خواهد گرفت .جالب است که چرا دنباله داری کوتاه دوره با این روشنایی که حتی با چشم غیر مسلح قابل رصد می باشد تا 24 سال قبل هنوز کشف نشده بود. مالکوم هارتلی اولین کسی بود که روزهای واپسین زمستان1986 میلادی این دنباله دار را در قدر 17 یا 18 ! با استفاده از تلسکوپ اشمیت 1.2 متری انگلستان در منطقه سابدینگ سپرینگ استرالیا کشف نمود. اندازه گیریهای بعدی نشان داد که این دنباله دار کوتاه دوره است که هر 6 سال یک دور به دور خورشید می چرخد. از آنجا که این دنباله دار دومین دنباله دار کوتاه دوره ای بود که توسط هارتلی کشف شده بود، بنابراین به آن نام هارتلی2 را اختصاص می دادند.103p بدین معناست که این دنباله دار یکصدوسومین دنباله داری است که آن محاسبه شده است. سه ملاقات نزدیک با سیاره غول پیکر برجیس(33% واحد نجومی در سال 1982، 09% واحد نجومی در سال 1971 و تابستان 23% واحد نجومی در سال 1947) باعث شده بود که این دنباله دار به خورشید نزدیک تر گردد. هارتلی 2 بعد از کشف(1986) از سال 1991 با قدر 8 در پاییز 1997 نیز ظاهر شد، ضعیف ترین حضور این دنباله دار در سال 2004 میلادی با توجه به دوری از زمین بوده است.
در گذشته دنباله دارها را عامل جنگ و خونریزی و بیماری می دانستند! عبور زمین از دم دنباله دار و ذرات به جا مانده از آن نه تنها خطری ندارد بلکه بارش شهابی زیبایی ایجاد می کند. بخش اول برگرفته از: خبرنامه اینترنتی مجله جهانی Sky & Telescope
اشتراک گذاری در:
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاهها است.
- دیدگاههایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاهها پس از تأیید منتشر میشوند.