وضعیت رؤیت پذیری هلال شامگاهی شوال 1435

خانه »

اخبار »

رؤیت هلال »

شنبه 4 امرداد 1393 - 09:57 | شاخه :

رؤیت هلال | نويسنده : امیر فراقی وایقان | 32399 بازدید | 1 دیدگاه

وضعیت رؤیت پذیری هلال شامگاهی شوال 1435

باسمه تعالی

عرض دایره البروجی منفی ماه در سال‌های اخیر باعث شده است وضعیت رؤیت هلال ماه مشکل و در برخی مواقع پیچیده شود. منفی بودن عرض دایره البروجی ماه باعث می‌شود هلال ماه در ارتفاع کم تشکیل شود به طوری که در جدول یک مشاهده می‌کنید هلال زودتر از خورشید یا با اختلاف کمتر از 5 دقیقه غروب می‌کند و حتی با گذشت 40 ساعت پس از مقارنه هلال ماه باز هم نتوانسته است در افق ارتفاع خوبی بگیرد؛ این‌گونه مواقع( که ارتفاع هلال ماه بسیار پایین است و با توجه به وضعیت سایر پارامترها) در پیش‌بینی‌ها با اطمینان نسبتاً بالا رأی بر عدم رؤیت هلال می‌دهند. همان طوری که در نقشه‌های 1 و 2 مشاهده می‌کنید هم در معیار یالوپ و هم معیار عوده که به نوعی اصلاح‌شده معیار یالوپ است بر این باورند که در شامگاه 5 امرداد 93 هلال ماه غیرقابل رؤیت است. اما عده‌ای از رصدگران هلال اعتقاددارند با توجه به پارامترهایی چون جدایی، فاز و ... که شرایط نسبتاً مناسبی را دارند با استفاده از ابزار اپتیکی قدرتمند(و مجهز به سیستم های جست و جوی خودکار رایانه‌ای) و همچنین با بهره‌گیری از فیلترهای خاص می‌توان امید داشت چشمان تیزبین رصدگر خبره و باتجربه بتواند هلال ماه را در روز و قبل از غروب خورشید شکار نماید. این روش در سال‌های اخیر با نام هلال در روز معروف شده است که مخالفین و موافقین متعددی دارد. شاید اصلی‌ترین دلیل مخالفت با این روش در معرض خطر قرار گرفتن سلامتی چشم رصدگر باشد.

با توجه به گزارش‌های رصد هلال ماه شوال 1434 در روز با جدایی 8.36 درجه و سن 14.59(میرسعید، رستمی 1393) و هلال شوال 1435می‌توان امید کمی داشت که با حرکت به سمت غرب کشور (به جهت افزایش جدایی زاویه‌ای) و در ارتفاعات در جایی که آسمان صاف و تمیز و عاری از غبار باشد با بهره‌گیری از ابزارهای اپتیکی قوی بتوان هلال ماه را در روز شکار کرد. به جاست تاکید و اخطار جدی شود که آماتورها و دوستان علاقمند به جهت حفظ سلامتی دستگاه بینایی به هیچ عنوان به سمت رصد هلال در روز نروند چرا که این روش نیاز به تجربه بسیار زیاد و رعایت دقیق نکات ایمنی دارد شایان‌ذکر است آسیب به دستگاه بینایی بسیار سخت قابل جبران است و گاهی غیرقابل‌جبران!

در جمع‌بندی کلی به نظر رؤیت هلال در شامگاه 5 امرداد 1392 بعید به نظر می‌رسد و در مورد رؤیت هلال در روز پیش‌بینی به سختی ممکن است چرا که داده‌های رصدی ما از رؤیت هلال در روز کم و داده‌های بیشتری نیاز است تا ما به یک الگویی جهت پیش‌بینی رصد هلال ماه در روز برسیم. همچنین صرفاً نمی‌توانیم با مقایسه عددی محض درباره وضعیت رؤیت پذیری یک هلال پیش‌بینی قاطع کنیم زیرا که عوامل مهمی چون حرکات رخ گردی ماه و شرایط توپوگرافی ماه ( ارتفاعات، پستی و بلندی‌ها) و قرارگیری عوارض سطحی ماه بر تشکیل هلال ماه بسیار تأثیرگذارند و تأثیر این موضوع در رؤیت هلال ماه در روز بسیار بیشتر است که معمولاً ما در محاسبات و پیش‌بینی‌های خود به آن توجه نمی‌کنیم. و مورد آخر اینکه در تمام پروژه‌های رصدی هلال ماه شرایط آب و هوایی رصدگاه از جمله رطوبت، غبار، وزش باد، ابر و... نیز تأثیرگذارند.

دوستان علاقمند می‌توانند در شامگاه 6 امرداد 93 به رؤیت این هلال با چشم غیرمسلح بپردازند که به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت پارامترها عزیزان رصدگر پهنه جنوبی کشور شکار راحت‌تری را در پیش دارند! و با حرکت به سمت مرکز و پهنه شمالی کشور رؤیت با چشم غیرمسلح سخت و ممکن است نیاز به ابزار اپتیکی مثل دوربین دوچشمی جهت پیدا کردن هلال ماه باشد. پیشنهاد می‌شود سایر دوستان جهت افزایش تجارب رصدی رؤیت این هلال را در شامگاه 6 امرداد 93 از دست ندهند و حتماً از فعالیت رصدی خود بدون توجه به نتیجه نهایی گزارش علمی تهیه نمایند چرا که گاهی مسیر طی شده از مقصد پیش روی با ارزش‌تر است

جدول1: وضعیت پارامترهای محاسباتی هلال ماه در شامگاه 5 امرداد 1393:

هلال شامگاهی شوال 1435هجری قمری
شامگاهی یکشنبه 5 امرداد 1393 شمسی مطابق با 29 رمضان المبارک 1435 هجری قمری و برابر با 27 جولای 2014 میلادی
محاسبات درسیستم مکان مرکزیTopo centricو بدون لحاظ اثر شکست نور در جو (Refraction off )
زاهدان	تبریز	بندرعباس	ساری	مشهد	ایلام	تهران	شهر
29:30N,60:52E	38:05N,46:18E	27:10N,56:18E	36:32N,53:03E	36:16N,59:38E	33:35N,46:24E	35:40N,51:26E	مختصات
19h 26m 33s	20h 37m 47s	19h 42m 30s	20h 07m 53s	19h 40m 32s	20h 31m 04s	20h 13m 17s	لحظه غروب ماه
284d 33m 11s	285d 55m 57s	284d 11m 51s	285d 40m 39s	285d 41m 32s	285d 30m 19s	285d 29m 21s	سمت ماه در لحظه غروب ماه
58d	-----	60d	-----	-----	-----	-----	طول کمان
0.58%	0.65%	0.59%	0.62%	0.60%	0.64%	0.63 %	فاز ماه
0h 04m 01s	0-h 01m 16s	0h 06m 07s	0-h 0m 33s	0-h 0m 59s	0-h 02m 32s	0-h 0m 20s	مکث ماه
19h 22m 29s	20h 39m 04s	19h 36m 20s	20h 08m 26s	19h 41m 31s	20h 28m 32s	20h 12m 56s	لحظه غروب خورشید
292d 37m 54s	295d 18m 50s	292d 04m 30s	294d 44m 31s	294d 39m 16s	293d 45m 31s	294d 26m 16s	سمت خورشید در لحظه غروب خورشید
284d 04m 46s	286d 07m 32s	283d 32m 17s	285d 45m 35s	285d 50m 08s	284d 43m 23s	285d 26m 39s	سمت ماه در لحظه غروب خورشید
0d 01m 34s	01-d 02m 47s	0d 28m 41s	0-d 54m 50s	0-d 59m 47s	0-d 18m 39s	0-d 44m 37s	ارتفاع ماه در لحظه غروب خورشید
08-d 33m 08s	09-d 11m 18s	08-d 32m 13s	08-d 58m 56s	08-d 49m 09s	09-d 02m 09s	08-d 59m 37s	اختلاف سمت ماه و خورشید در لحظه غروب خورشید
08d 35m 42s	09d 11m 22s	08d 38m 13s	08d 58m 53s	08d 49m 10s	09d 03m 02s	08d 59m 36s	جدایی زاویه‌ای
16.18 h	17.46 h	16.41 h	16.95 h	16.50 h	17.28h	17.02h	سن ماه
406448.02 km	406466.67 km	406451.55 km	406459.44 km	406452.83 km	406464.22 km	406460.52 km	فاصله ماه از زمین

-------: هلال زیر افق است

جدول 2: وضعیت پارامترهای محاسباتی هلال ماه در شامگاه 6 امرداد 1393:

هلال شامگاهی شوال 1435 هجری قمری
شامگاه دوشنبه 6 امرداد 1393 شمسی مطابق با 30 رمضان المبارک 1435 هجری قمری و برابر با 28 جولای 2014 میلادی.
محاسبات درسیستم مکان مرکزی Topo centric و بدون لحاظ اثر شکست نور در جو (Refraction off)
زاهدان	تبریز	بندرعباس	ساری	مشهد	ایلام	تهران	شهر
29:30N,60:52E	38:05N,46:18E	27:10N,56:18E	36:32N,53:03E	36:16N,59:38E	33:35N,46:24E	35:40N,51:26E	مختصات
20h 02m 34s	21h 10m 39s	20h 19m 14s	20h 41m 24s	20h 14m 11s	21h 05m 38s	20h 47m 07s	لحظه غروب ماه
280d 50m 58s	281d 47m 46s	280d 34m 16s	281d 38m 24s	281d 40m 44s	281d 09m 28s	281d 29m 43s	سمت ماه در لحظه غروب ماه
158d	159d	158d	158d	158d	159d	158d	طول کمان
2.66%	2.82%	2.69%	2.75%	2.70%	2.79%	2.76%	فاز ماه
0h 40m 42s	0h 31m 28s	0h 43m 24s	0h 33m 47s	0h 33m 29s	0h 37m 50s	0h 34m 58s	مکث ماه
19h 21m 52s	20h 38m 11s	19h 35m 50s	20h 07m 37s	19h 40m 42s	20h 27m 48s	20h 12m 09s	لحظه غروب خورشید
292d 21m 40s	295d 00m 19s	291d 48m 44s	294d 26m 38s	293d 21m 33s	293d 28m 21s	294d 08m 41s	سمت خورشید در لحظه غروب خورشید
276d 09m 31s	277d 03m 00s	275d 57m 23s	276d 52m 59s	276d 59m 39s	276d 13m 36s	276d 40m 42s	سمت ماه در لحظه غروب خورشید
07d 44m 45s	05d 21m 29s	08d 31m 01s	05d 44m 28s	05d 42m 18s	06d 48m 16s	06d 02m 51s	ارتفاع ماه در لحظه غروب خورشید
16-d 12m 09s	17-d 57m 19s	15-d 51m 21s	17-d 33m 39s	17-d 21m 44s	17-d 14m 45s	17-d 27m 58s	اختلاف سمت ماه و خورشید در لحظه غروب خورشید
18d 17m 42s	18d 58m 17s	18d 21m 47s	18d 43m 39s	18d 31m 47s	18d 49m 44s	18d 44m 49s	جدایی زاویه‌ای
40.17h	41.44 h	40.40 h	40.93 h	40.48 h	41.27 h	41.04 h	سن ماه
406469.21km	406450.29 km	406465.90 km	406458.12 km	406464.73 km	406452.99 km	406456.98 km	فاصله ماه از زمین

شکل 1: نقشه رؤیت پذیری هلال ماه شوال 1435 بر اساس معیار عوده

شکل 2: نقشه رؤیت پذیری هلال ماه شوال 1435 بر اساس معیار یالوپ (برگرفته از:www.staff.science.uu.nl)

شکل 3: نمایی از وضعیت کمان هلال ماه در شامگاه 5 امرداد 1393

شکل 4: نمایی از وضعیت کمان هلال ماه در شامگاه 6 امرداد 1393

جدول 3: کمترین رکورد سن و جدایی زاویه‌ای هلال‌های صبحگاهی، روز گاهی و شامگاهی با چشم غیرمسلح مسلح (برگرفته از: میرسعید، م. رستمی، ق. 101 هلال ماه در سال 1393،www.ugcs.ir، ص.5.)

در پایان ذکر این نکته ضروری است که رؤیت هلال ماه فعالیتی است علمی و بسیار جذاب که دستاوردهای پژوهشی متعددی دارد و از نتایج این فعالیت علمی در برخی موارد فقهی چون آغاز و پایان ماه قمری که مناسک مذهبی خاصی به آن وابسته است استفاده می‌شود که این مورد در ماه‌های رمضان و شوال از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار است؛ و تصمیم‌گیری در این موارد بر عهده فقها می‌باشد و مطالب بالا به جهت پیش‌بینی رؤیت پذیری هلال ماه شوال 1435 بوده است ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما بزرگواران در ماه مبارک رمضان؛ عید سعید فطر را تبریک عرض می‌نماییم.

در همین جا تقدیر و تشکر خود را از فرهیخته و پژوهشگر ارجمند، آقای مهندس علی ناکینی به جهت همیاری و همکاری در تهیه این نوشتار اعلام می‌دارم.

منابع:

میرسعید، م. رستمی، ق.، (1393)، 101 هلال ماه در سال 1393،www.ugcs.ir

نويسنده : امیر فراقی وایقان
کارشناس ارشد زمین شناسی - تکتونیک و دانشجوی زلزله شناسی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو انجمن نجوم آماتوری ایران از سال 1385

اشتراک گذاری در:

بیشتر بخوانید

دیدگاه‌ها

علي

(مهمان)

شنبه 4 امرداد 1393 - 15:21

با تشكر از امير بابت نوشتن اين مقاله.
موفق باشي

پاسخ به این دیدگاه

بیان دیدگاه

- لطفاً نام و دیدگاه‌ خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاه‌ها است.
- دیدگاه‌هایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاه‌ها پس از تأیید منتشر می‌شوند.