گروهی از دانشمندان دانشگاه بیرمنگهام در حفاری های خود در منطقه ای به نام "وارن فیلد" در قلعه کراتس اسکاتلند، 12 گودال یافته اند که ظاهرا با آنها مراحل گذار ماه رهگیری می شده است. مردم به کارشناسان می گویند این گودال ها در ردیف طلوع خورشید در اول زمستان قرار دارند تا "اصلاح نجومی" سالانه ای را برای افزایش دقت اندازه گیری فصل ها فراهم کنند.

"وینس گافنی" استاد دانشگاه بیرمنگهام و مجری این تحقیقات می گویند این یافته نشان دهنده یک گام مهم به سوی ساخت رسمی ابزاری برای اندازه گیری زمان و از این رو خود تاریخ است.

این "تقویم" میان سنگی حدود 10 هزار سال قدمت دارد که قدمت آن بسیار بیشتر از تقویمی است که در بین النهرین برای اندازه گیری زمان استفاده می شد.

این شواهد حاکی از آن است که جوامع شکارچی در اسکاتلند برای اصلاح حرکت  فصلی سال قمری نه تنها به رهگیری زمان نیاز داشتند بلکه در این کار از مهارت نیز برخوردار بودند. این یافته ها حاکی از آن است که اهالی این منطقه  تقریبا پنج هزار سال پیش از آنکه نخستین تقویم رسمی در خاورنزدیک ساخته شود، سال قمری را پیگیری می کرده اند.

دکتر ریچارد بیتس از دانشگاه سنت اندروز و یکی دیگر از محققان حاضر در این پروژه می گوید این کشف نخستین نمونه از چنین ساختاری است و هیچ سایت قابل مقایسه ای در انگلیس یا اروپا تا چندین هزار سال پس از اثر تاریخی یافته شده در وارن فیلد ساخته نشده است.

در این پروژه باستان شناسی دانشگاه های سنت اندروز لیستر و بردفورد نیز مشارکت داشته اند.

نتایج این تحقیقات درنشریه Internet Archaeology منتشر شده است.