مسعود عتیقی- مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران
با وجود گذشت چندین روز از موضوع مورد بحث در این صفحه، اما بدلیل اهمیت خبر رسانی صحیح  از یک سو و با توجه به مشکل دسترسی به وبگاه انجمن نجوم آماتوری ایران طی روزهای اخیر از سوی دیگر مطلب زیر صرفاً با نگاه دلسوزانه به جامعه نجومی کشور بدور از هر گونه حاشیه تقدیم می گردد.
 
هر چند پدیده های نجومی عاملی برای جلب توجه عموم به آسمان و جذابیتهای آن است و اساس ارایه گزارشات در رسانه های دیداری، شنیداری، نوشتاری و خبرگزاریها، اطلاع رسانی مناسب  و فرهنگ سازی در خور در این زمینه است؛ اما اگر پدیده ای قابل مشاهده نباشد و از ویژگیهای قابل حسی تبعیت نکند، خبررسانی آن اولاً عامل ایجاد زحمت برای مراکز معتبر و کارشناسان خبره آن گرایش می شود چرا که باید پاسخگوی سوالاتی باشند که نهایت آن عدم امکان مشاهده پدیده و از سوی دیگر فاقد بار علمی است، دوم آنکه عامه مردم را که موفق به مشاده نمی شوند به اخبار علمی بی اعتماد می سازد. این مهم در حالی است که گاهاً با هدف حفظ آرامش و برای پیشرفت جامعه بویژه کاروان نوپای نجوم آماتوری کشور، مراکز معتبر کشور در برابر اخبار اینچنینی سکوت اختیار می نمایند اما بر اساس آموخته های تا به امروز در روز 8 آذر 91 قرار نبود از دیدگان حتی یک رصدگر حرفه ای  و حتی با ابزار رصدی نیز اتفاقی بیفتد، ولی در تلقی عمومی شائبه وقوع خسوف ایجاد شده بود به نحوی که تلفنهای انجمن نجوم آماتوری ایران دائماً اشغال و پاسخگوی سوالات اینچنینی بود که در بین برخی تماسها بیاناتی از سلب اعتماد عمومی به اخبار علمی شنیده می شد.؛ حتی برخی شبکه های سیما بدنبال مکان مناسب برای تصویربرداری از این پدیده با انجمن تماس می گرفتند! و پیامکهایی نیز از برخی خبرگزاریهای کشور مبنی بر وقوع خسوف جزیی با ذکر زمان به مخاطبان ارسال می گردید!! جای تعجب است که وقتی اعلام بارش شهابی با آمار 2شهاب در ساعت به زعم برخی از افراد خبر نه چندان مهم تلقی می شود که شاید آشنایی با پدیده ای نجومی را با مشاهده حتی  یک شهاب بدنبال داشته باشد، آیا انعکاس رویدادی نظیر خسوف نیمسایه که گذشتگان به آن خسوف غیر مرئی می گفتند و حتی در وضعیت جزیی و یا خسوف کامل نیز به مراتب بار علمی کمتری از خورشیدگرفتگی دارد؛ دارای این جایگاه برای خبر رسانی بود؟! شاهد این مدعا تجربه ای است که طی سالیان گذشته بدلیل اعلام برخی از زمانهای ماه گرفتگی از جمله ورود ماه به نیمسایه و عدم امکان مشاهده تغییر در نور ماه توسط رصدگران و عموم مردم و در نتیجه احتمال بی اعتمادی عمومی به اخبار علمی نجومی مطرح شد و در جلسات جنبی شورای مرکزی تقویم کشور از سوی برخی خبرگان این رشته پیشنهاد گردید که از اعلام زمانهای ورود و خروج ماه از نیمسایه در اعلان اخبار عمومی به مردم ترجیحاً خودداری گردد.
شاید تمام هدف این نوشتار یاد آوری این نکته باشد که: انتظار می رود مسئولین محترم کلیه بخشهای رسانه ای کشور، با عنایت خاص به تجارب و در سایه توجه به مراکز معتبری که بدین منظور بصورت رسمی فعالیت دارند، از اهمیت و الویت بندی اخبار علمی و نحوه مواجهه با آن هر چه بهتر آگاه و در این فرهنگ سازی، جامعه علمی فرهنگی را مدد رسانند.بد نیست همین جا اشاره گردد که اعلام خبر خسوف نیمسایه ای 8 آذر در حالی بود که در همان روز وقایع نسبتاً مهمی در عرصه دانش جذاب ستاره شناسی در حال انجام بود و چندین همایش علمی نجومی فقط در پایتخت(و شاید برنامه هایی در سطح کشور) در حال اجرا بود و از جمله به حضور آقای دکتر خوزه گابریل فونس رئیس رصدخانه واتیکان ( مولف کتابی که اخیراً از سوی کمبریج به چاپ رسیده ونشان از بار علمی سخنران می تواند داشته باشد ) در تهران می توان اشاره کرد  که می توانست برای مراکز داخلی بار علمی پژوهشی داشته و فضایی برای تعامل و تبادل اطلاعات برای انجام پروژه های مطالعاتی مشترک را به ارمغان بیاورد و علیرغم آنکه کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران برگزار کننده این همایش بود و تنها بنا به درخواست کمیته مزبور، انجمن نجوم آماتوری ایران صرفاً اطلاع رسانی این واقعه را به عهده داشت، دریغ از اطلاع رسانی وسیع در رساننه ها که باید بدنبال اخبار روز از وبگاههای مطرح کشور باشند و یا حضور دوربین و یا خبرنگاری که این همایش علمی را پوشش دهد؛ در حالیکه افراد ذیربط حداقل از طریق پیامک از این برنامه با خبر و برای حضور دعوت شده بودند !