*** مقاله جدید "قلهُ اندیشیدنِ عِلم" از سری مطالب "مفاهیم پایه به زبان ساده" به قلم جناب آقای دکتر حسن بلوری از اساتید دانشگاههای برلین آلمان، که طی سالیان اخیر این وبگاه بصورت اختصاصی تقدیم علاقمندان به مطالعه نموده است را در همین وبگاه میتوانید دنبال نمایید. گروه آموزش انجمن نجوم آماتوری ایران ***    
یک‌شنبه 9 اردیبهشت 1403 | 18 شوال 1445 | 28 آوریل 2024
»
»
»
به استقبال شب مقابله ها!

به استقبال شب مقابله ها!
شنبه 27 شهریور 1389 - 02:30 | شاخه : | 2492 بازدید | 0 دیدگاه
به استقبال شب مقابله ها!

مسعود عتیقی- سرویس خبرانجمن نجوم آماتوری ایران

  
در تقویم مطالعات نجومی خود شامگاه دوشنبه 29 شهریور و بامداد سه شنبه 30 شهریور راهرگز از دست ندهید چرا که در این شب مشتری و اورانوس هر دو در وضعیت مقابله هستندکه تقریباً در هر قرن یک بار این پدیده ها همراه هم رخ خواهند داد.
با وجود اینکه هر 13 ماه برجیس (مشتری) و زمین و خورشید به گونه ای قرار می گیرند که زمین میان برجیس و خورشید قرار می گیرد اما این بار برجیس 75 میلیون کیلومتر نزدیکتر از مقابله قبلی خواهد بود که تا سال 1401 خورشیدی چنین رویدادی را نمی توان مشاهده کرد.
در این شب خطوط جوی، لکه قرمز بزرگ مشتری و اقمار آن که آقای گالیله 400 سال پیش آنها را به صورت بسیار کوچک در اطراف این سیاره مشاهده کرده بود، برای تلسکوپ های زمینی با کیفیت عالی قابل مشاهده خواهند بود.
عکاسی با تلسکوپ و دوربین های قابل نصب بر روی تلسکوپ را برای ثبت جزئیات این سیاره و اقمار آن می تواند بسیار موثر باشد.
سیاره برجیس در این شب به راحتی با چشم غیر مسلح به عنوان پرنورترین جرم ستاره مانند آسمان همزمان با غروب خورشید در افق غرب، از افق شرق طلوع می کند و مقارن با نیمه شب در نصف النهار محلی ناظر ( تقریباً در بالای سر) دیده خواهد شد.
سیاره اورانوس با جدایی زاویه ای 8/0 درجه در نزدیکی برجیس با یک تلسکوپ کوچک آماتوری و یا با یک دوربین دوچشمی نجومی به رنگ سبز آبی قابل مشاهده است.
موضوع جالب این است که اورانوس نیز در این شب در وضعیت مقابله قرار خواهد داشت و به همین دلیل این شب را شب مقابله ها نامیده اند که تقریبا در هر قرن یک بار رخ می دهد.
تا بامداد روز سه شنبه 30 شهریور فرصت برای مطالعه دقیق تر این اجرام پیش روی رصدگران قرار دارد و طی شب های قبل و بعد نیز این فرصت تقریباً وجود دارد.
برجیس به دلیل این نزدیکی با زمین چند برابر قدر پرنورترین ستاره و هم دوش با ملکه آسمان شامگاهی یعنی سیاره ناهید، درخشندگی بالایی را از خود نشان می دهد. این روزها وشبها آماتورهای زیادی از برخورد شهابها و... با برجیس غول پیکر گزارشهایی داده اند که  شاید نزدیکی این شبها بر جذابیت چنین رصدهای احتمالی نیز بیافزاید.
سیاره برجیس یا همان مشتری معروف که ایرانیان باستان به آن 'زاوش' و 'هرمزد' نیز می گفتند از جمله پدیده های عجیب منظومه ما محسوب می شود.
علت این امر را در موضوعات مختلفی از جمله اینکه قطر برجیس 12 برابر قطر کره زمین است عنوان کرد و افزود: این سیاره با قطری حدود 143 هزار کیلومتر به نوعی غول منظومه خورشیدی ما محسوب می شود و وجود اقمار بسیار (64 قمر) از دیگر ویژگی های خاص این سیاره است. از دیگر ویژگی های برجیس به وجود کوچکترین و بزرگترین قمر منظومه خورشیدی در اطراف این سیاره می توان اشاره کرد. قمر 'لدا' با قطری حدود 10 کیلومتر کوچکترین و قمر 'گانیمد' با قطری برابر با پنج هزار و 260 کیلومتر(بزرگتر از ماه قمر زمین و حتی بزرگتر از سیاره تیر) بزرگترین قمر منظومه خورشیدی هستند که به دور سیاره برجیس درگردشند. پیچیدگی های جوی سیاره که با رنگ های مختلفی درون تلسکوپ خود را نمایان می سازند و گردبادهای عظیمی که چندین قرن همچون لکه غول پیکر قرمز در روی مشتری ظاهر می شوند نیز از جمله عجایب این سیاره هستند.
وجود فشار چند میلیون اتمسفری آن هم در لایه های میانی سیاره غول پیکر برجیس و دمای 40 هزار درجه سانتیگرادی در هسته این سیاره باعث شده که برجیس 5/2برابر انرژی دریافتی از خورشید را از خود منتشر کند.
خوب است بدانید سیاره برجیس را خورشید ناکام نامیده اند زیرا علیرغم آن که 380 بار از زمین پرجرم تر است اما می بایست 80 بار پرجرم تر از وضعیت فعلی می بود تا بتواند به ستاره ای کوچک تبدیل شود.

 

 


اشتراک گذاری در:

بیان دیدگاه

- لطفاً نام و دیدگاه‌ خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاه‌ها است.
- دیدگاه‌هایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاه‌ها پس از تأیید منتشر می‌شوند.
نام:(اجباری)
رایانامه:(اجباری)
دیدگاه:

کد امنیتی:
(از چپ به راست)
https://www.instagram.com/iranastronomy/
هم اکنون