مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران از وقوع رخداد نجومی همنشینی ماه و خوشه کندوی عسل در بامداد شنبه ۱۵ آذر خبر داد.

مسعود عتیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره رخداد نجومی هم‌نشینی ماه و خوشه کندوی عسل، گفت: کره ماه در حرکت انتقالی خود به گرد زمین در طول یک ماه قمری با اجرام مختلفی از سیارات گرفته تا ستارگان و برخی از اجرام آسمانی درون منطقه البروج که مسیر حرکت ماه در کره آسمان است، به طور ظاهری همنشین می‌شود؛ هر چند که ماه نزدیکترین جرم به زمین و بطور میانگین ۳۷۵هزار کیلومتر با ما فاصله دارد، در حالیکه سیارات ده‌ها و صد‌ها میلیون کیلومتر و حتی بیشتر از زمین و ستارگان و اجرام غیرستاره‌ای حداقل در فواصل چندین و چند سال نوری، بسیار بسیار دورتر از آنها نسبت به کره خاکی ما قرار دارند.

عتیقی افزود: ساعت ۴:۴۰ بامداد فردا (شنبه ۱۵ آذر)، کوژه ماه کاهنده با یکی از اجرام غیر ستاره‌ای به نام خوشه کندوی عسل (M۴۴) دارای جدایی زاویه‌ای ۲.۴ درجه خواهد بود. خوشه زیبای ستاره‌ای کندوی عسل یک خوشه باز ستاره‌ای است که در زمینه صورت فلکی خرچنگ (سرطان) از صورت‌های فلکی منطقه البروج قرار دارد.

او با بیان اینکه در آسمان دو نوع خوشه ستاره‌ای یافت می‌شود، ادامه داد: نوع اول خوشه‌های موجود در آسمان، خوشه‌های‌ باز ستاره‌ای بوده که متشکل از چند هزار ستاره است و دیگری خوشه‌های کروی که می‌توانند اجتماع میلیون‌ها ستاره باشند.

عتیقی بیان کرد: بر اساس فهرست‌های ستاره ای، خوشه کندوی عسل به عنوان مسیه شماره ۴۴ و در فهرست عمومی جدید (NGC) با شماره NGC۲۶۲۳، ثبت شده است. این خوشه، از جمله نزدیک‌ترین خوشه‌های باز به منظومه خورشیدی است.

او تاکید کرد: فاصله این خوشه از زمین حدود ۶۰۰ سال نوری است و سن آن حدود ۶۰۰ میلیون سال تخمین زده شده است. بر اساس سن و حرکت مشابه در فضا خوشه کندوی عسل با خوشه ستاره‌ای قلائص که ستارگان آن به شکل V در صورت فلکی گاو تحت عنوان "هیادها" شناخته می‌شوند، چه بسا این دو خوشه منشا یکسانی داشته و از یک ابر بزرگ مولکولی هر دو این خوشه‌ها متولد شده باشند.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: خوشه کندوی عسل که در گذشته به آن " آخور " نیز گفته می‌شد، یک و نیم درجه است که چیزی حدود سه برابر قطر ماه کامل است، هر چند که با چشم غیرمسلح نیز به صورت چند ستاره نزدیک به هم و مبهم در مرکز صورت فلکی خرچنگ دیده می‌شوند، اما از درون دوربین‌های دو چشمی نجومی و یا تلسکوپ‌های کوچک آماتوری به خوبی مشاهده می‌شود.

عتیقی در ادامه با بیان اینکه قطر این خوشه ۱۵ سال نوری بوده و حدود هزار ستاره را در خود جا داده است، اظهار کرد: از این جرم حتی در زمان بطلمیوس به عنوان جرمی ابری در سینه خرچنگ یاد شده و در میان اولین اجرامی بوده که گالیله ایتالیایی از درون تلسکوپ آن را مشاهده کرده است. صورت فلکی خرچنگ نیز با ستارگان کم نور آن چندان مورد توجه رصدگران قرار نداشته و از درون نور شهر‌ها به ویژه شهر‌های بزرگ مشاهده ستارگان کم نور آن با چشم تقریبا غیرممکن است.

عتیقی ادامه داد: با توجه به مطالب بالا حتما علاقمندان متوجه شده اند که ماه در فاصله کمتر از چهارصد هزار کیلومتر و خوشه کندوی عسل با فاصله ۶۰۰ سال نوری (هر سال نوری حدود ۹.۴۶ تریلیون کیلومتر) صرفا از نظر ما در آسمان کنار هم قرار گرفته اند و جدایی زاویه‌ای کمی با یکدیگر دارند. در حالیکه در واقعیت فاصله ماه با این خوشه بسیار زیاد است. اینگونه می‌توان نتیجه گرفت که موضوعات مطرح در نجوم احکامی از جمله قمر در عقرب که همان قرار داشتن ماه در زمینه صورت فلکی کژدم است و افراد طالع بین اتفاقاتی را به آن مربوط می‌دانند و یا سعد و نحس دانستن اجرام آسمانی، غیر علمی و خرافه بوده و هم‌نشینی اجرام آسمانی با یکدیگر و ماه صرفا از دید ما در زمین بوده و نمی‌تواند عاملی برای تغییر سرنوشت انسان و یا اثرگذار در زندگی بشر باشد.