من محمدرضا صیاد ، در روز سه شنبه 2 آذر 1327 مطابق با 21 محرم 1368 و مطابق 23 نوامبر 1948 در تهران چشم به جهان گشودم. پدرم ، نورالله صیاد ، گروهبان ارتش بود و سواد در حد خواندن و نوشتن داشت. مادرم ، محترم صالح ، خانه دار بود و سواد نداشت. پدرم به علت اشتغال در ارتش ، محل خدمتش از این شهر به شهر دیگر تغییر میكرد. از این رو تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در شهرهای اهواز ، كرمان ، تهران و شیراز خواندم. سرانجام در ماه خرداد 1347 به دریافت دیپلم متوسطه در رشته ریاضی از دبیرستان دولتی حاج قوام شیراز نایل شدم. جالب ترین رویداد دوران دانش آموزی من این است كه در مهر 1339 برای خواندن كلاس ششم ابتدایی وارد دبستان دولتی مشكان طبسی تهران شدم اما طولی نكشید كه به این فكر افتادم كه نقاشی بزرگ بشوم! از این رو به درس و مشق بی علاقه گی نشان دادم و در عوض روز و شب و وقت و بی وقت به كشیدن تابوهای نقاشی و سیاه قلم پرداختم. البته قریب یك سال بعد بهای سنگینی از بابت همین بلند پروازی پرداختم و آن این بود كه در ماه خرداد 1340 در درس ریاضی تجدید ، و متعاقب آن در ماه شهریور همان سال ، متاسفانه رفوزه شدم!.

در اوایل ماه مهر 1347 برای انجام خدمت مقدس سربازی به طور داوطلبانه خودم را به حوزه ی نظام وظیفه تهران معرفی كردم. در تاریخ 17 مهر 1347 برای طی دوره آموزشی به واحد سپاه دانش مستقر در لشگر 2 تبریز اعزام شدم. دوره آموزشی من تا پایان همین سال به طول انجامید و سرانجام به درجه گروهبان یكمی نایل شدم در اوایل ماه فروردین 1348 برای انجام هجده ماه بقیه خدمتم ، به شهر آستارا در استان گیلان اعزام شدم و این مدت از خدمتم را در دبستان روستای باش محله در بخش لوندویل شهر آستارا به تربیت و تعلیم نوباوگان روستایی همت گماشتم. در تاریخ 17 مهر 1349 خدمت سربازی را به انجام رساندم و به تهران برگشتم.

مدتی بعد تصمیم گرفتم كه خودم را برای ورود به دانشگاه آماده كنم. در اوایل تابستان 1350 در كنكور سراسری دانشگاهها شركت كردم و در رشته ریاضی ( محض ) دانشكده علوم دانشگاه تهران پذیرفته شدم. از اوایل مهر 1350 تحصیلاتم را در این رشته و در دانشگاه آغاز كردم. در تابستان سال 1351 به روشهای محاسبه عددی برای محاسبه تقویم علاقمند شدم. طولی نكشید كه از طریق پژوهش در این زمینه ، با روش ذبیح الله بهروز (1270-1350) كاملا" آشنا شدم. متعاقب آن بلافاصله تصمیم گرفتم كه بر پایه همین روش ، اولین حسابگر تقویم ( ماشین حساب تقویم ) را در ایران اختراع كنم. از این رو تقریبا" به مدت نه ماه ( پنج ماه برای مدل سازی ریاضی و چهار ماه برای طراحی مدارهای آن ) به این كار پرداختم و سرانجام در زمستان این سال موفق به اختراع حسابگر تقویم مدل 1351-7 شدم. روش كار با این حسابگر تقویم را طی سخنرانی كوتاهی تحت عنوان " شرح ماشین حساب تقویم " به اطلاع شركت كنندگان در چهارمین كنفرانس ریاضی كشور (دانشگاه تهران 8-11 فورودین 1352) رساندم. این اولین سخنرانی علمی من در جمع ریاضی دانان ایران و جهان بود.

درس نجوم 2 را در نیمسال اول سال تحصیلی 1352-1353 گذراندم. در تابستان 1353 حسابگر تقویم مدل 1353-7 را اختراع كردم كه در مقایسه با حسابگر تقویم مدل قبلی ، دارای امكانات و توانایی های محاسباتی بیشتری بود. بعد از كشف رصدخانه ی مراغه توسط باستان شناسان ایرانی ، به مناسبت بررسی علل عقب افتادگی ، چاره جویی در جهت پیشرفت و تصمیم گیری در باره آینده ی دانش ستاره شناسی در ایران ، و احیاء و بازسازی مجموعه رصدخانه مراغه و چگونگی اجرای این امر مهم از لحاظ حفظ این میراث علمی و فرهنگی ارزشمند ، نخستین سمینار ستاره شناسی ایران (15-19 آبان 1353) در دانشگاه تبریز ( آذرابادگان سابق) برگزار شد. من در 18 آبان 1353 در این سمینار ، تحت عنوان " چند تقویم ایرانی " سخنرانی كردم. این اولین سخنرانی علمی من در جمع ستاره شناسان ایرانی بود.

در تابستان 1354 حسابگر تقویم مدل 1354-7 را اختراع كردم كه در مقایسه با مدلهای قبلی به مراتب كاملتر بود. در پاییز 1354 بر پایه ی روش بهروز ، جدولی برای محاسبات تقویم هجری شمسی ابداع كردم و نتیجه كارم را در مقاله ای تحت عنوان " جدول صلیبی تقویم خورشیدی در تعدیل جلالی " ارایه كردم كه در بولتن علمی انجمن ملی ستاره شناسی ایران ، دفتر همكاریهای علمی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی به چاپ رسید. این اولین مقاله من در یك نشریه علمی بود. درس نجوم 1 را در نیمسال اول سال تحصیلی 1354-1355 گذراندم. در 3 مهر 1355 با عنوان آموزشگر داده ورزی در گروه ریاضی و علوم رایانه دانشكده علوم به استخدام دانشگاه تهران درآمدم. این رویداد شیرین ترین رویداد زندگی من است.
در 1 آبان 1355 به دریافت دانشنامه دوره كارشناسی ریاضی ( رایانه ) از دانشگاه تهران نایل آمدم. از بدو تاسیس مركز تقویم دانشگاه تهران در اردیبهشت 1356 همكاری خود را بااین مركز شروع كردم. از بدو شروع طرح پژوهشی " بررسی تقویم شمسی وقمری " با استفاده از اعتبارت شورای پژوهشهای علمی دانشگاه تهران در ماه مهر 1356 ، همكاری خود را با این طرح آغاز كردم.

بعد از چهار سال خدمتگزاری علمی در دانشگاه تهران در تاریخ 1 مهر 1359 بر اساس ماده 64 قانون استخدام كشوری ، از خدمت در دانشگاه تهران استعفاء كردم. از این تاریخ به بعد بیشتر وقتم را در منزل به انجام كارهای پژوهشی و نگارش مقالات در زمینه های تقویم ، علوم رایانه و تاریخ ریاضیات و نجوم صرف كردم و در كنار این كارها ، به عنوان پژوهشگر آزاد در طرح یاد شده و همچنین از شهریور 1360 در طرح پژوهشی " استفاده از انرژی تشعشعی خورشید و باد در روستاهای ایران " با موسسه ژیوفیزیك دانشگاه تهران نیز همكاری داشتم.

تنها برادر از خود بزرگترم ، نورمحمد صیاد (1325-1360) كه افسر ارتش بود ، در 30 شهریور 1360 در حوالی روستای دهلاویه ( بین سوسنگرد و بستان) در نبرد با متجاوزین عراقی و در راه دفاع از سرزمین عزیزمان ایران به شهادت رسید. هر چند مرگ حماسه آفرین او برای خانواده ما افتخار و سربلندی جاودانه را به ارمغان آورد ، اما در هر حال ، از دست دادن او ، تلخ ترین حادثه زندگی من است.

همكاری من در طرح پژوهشی " بررسی تقویم شمسی و قمری " تا 30 آبان 1360 و در طرح پژوهشی " استفاده از انرژی تشعشعی خورشید و باد در روستاهای ایران " تا 23 آذر 1360 ادامه داشت. در مهر 1361 به عنوان كارشناس در بخش تحقیقات فیزیك خورشیدی و ستاره شناسی موسسه ژیوفیزیك ، به استخدام مجدد درآمدم. در 28 تیر 1365 با شیفته بدری نوده ، ازدواج كردم. او خانه دار است و دیپلم متوسطه دارد. ثمره این ازدواج ، سه فرزند به نامهای زروان ، یزدان و فریناز است كه هر سه دانش آموز هستند.

در طی مدت خدمتگزاری علمی در بخش تحقیقات فیزیك خورشیدی و ستاره شناسی موسسه ژیوفیزیك تا تاریخ 9 دی 1372 ، در زمینه های تقویم ، اوقات شرعی ، زاویه انحراف قبله ، رویت هلال ماه ، نجوم محاسباتی ، و علوم رایانه به پژوهش پرداختم و برنامه های رایانه ای فراوانی را در این زمینه برای مركز تقویم موسسه ژیوفیزیك دانشگاه تهران نوشتم و خدمات رایانه ای لازم را نیز ارایه كردم. در 10 دی 1372 بنا به درخواست خودم از این بخش ، به بخش تحقیقات زمین لرزه شناسی موسسه ژیوفیزیك دانشگاه تهران منتقل شدم و به عنوان كارشناس ، خدمتگزاری خود را در این بخش آغاز كردم. لازم به ذكر است كه از تاریخ انتقال به بخش تحقیقات زمین لرزه شناسی تا 15 آبان 1375 ، فقط در حد ارایه خدمات رایانه ای در زمینه اوقات شرعی با مركز تقویم موسسه ژیوفیزیك همكاری كردم.

در اوایل سال 1373 ، من ، مهندس باقری و مهندس حسن طارمی راد ، بر اساس قراردادی كه بین بنیاد دایرة المعارف اسلامی و مركز پژوهشهای بنیادی معاونت پژوهشی و آموزش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شده بود، به عنوان مجریان علمی " طرح سراسری رویت هلال ماههای قمری برای ایران " انتخاب شدیم و بلافاصله كار خود را آغاز كردیم. از بدو اجرای این طرح ، سید محسن قاضی میر سعید ، ركورد دار برجسته و كارآزموده رویت هلال ماه در جهان ، بطور داوطلبانه و با شركت منظم در برنامه های رصدی رویت هلال ماه ، مجریان علمی طرح یاد شده را در رسیدن به اهداف طرح ، یاری داد. بعد از طی مدت چهار سال ، سرانجام در اواخر سال 1376 ، طرح یاد شده را با موفقیت به انجام رساندیم. این طرح در تاریخ 21 آذر 1377 در " سومین دوره معرفی پژوهش فرهنگی برگزیده سال " از سوی معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، به عنوان پژوهش فرهنگی برگزیده سال انتخاب شد.

در 28 تیر 1377 ، من ، سید محسن قاضی میر سعید و محمد زاهد آرام ، به عنوان اعضای هیات موسس ، " گروه غیر حرفه ای رویت هلال ماههای قمری جوان در ایران " را تاسیس كردیم. از این تاریخ تا زمان حاضر ، همچون پرنده ای سبكبال و سبكبار ، در آسمان نجوم غیر حرفه ای ایران در حال پروازم. در طی این مدت تحول بسیار عظیمی در طرز تفكر و عملكرد علمی من در جهت پیشبرد و ترویج دانش نجوم غیر حرفه ای در كشور عزیزمان ایران به وجود آمد كه همیشه از آن به عنوان دوران شكوفایی و طلایی زندگی علمیم یاد میكنم.

خدمات علمی و فرهنگی

بخشی از خدمات علمی و فرهنگی من به شرح زیر است :

- كتاب

1) تطبیق تقاویم ( با دكتر محمد قلی جوانشیر خویی و دكتر ایرج ملك پور) ، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران ، شماره 1822 ، تهران ، 1360 ، 332 صفحه

2) تقویم تطبیقی 10 ساله ( با دكتر ایرج ملك پور ) ، چاپ و انتشارات اقبال ، تهران ، 1363 ، 65 صفحه

3) رویت هلال ماه طی سالهای 1418- 1415 هجری قمری ، گزارش جامع طرح سراسری رویت هلال ماههای قمری برای ایران ( با مهندس محمد باقری و مهندس حسن طارمی راد ) ، مركز پژوهشهای بنیادی معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، دفتر نشر بلاغ ( خانه كودك ) ، تهران ، تابستان 1378 ، 519 صفحه

استاد همچنین، مقالات متعدد، گزارشهای علمی بسیار، سخنرانی  های متعدد، تدریس در دوره های آموزشی  و تدریس در كارگاه های آموزشی  بسیاری را در كارنامه عملكرد سالیان عمر گرانبارخود دارند.

انجمن نجوم آماتوری ایران با آرزوی سلامتی و بهروزی برای کلیه اساتید کشورمان و بارویکرد معرفی بیشتر این بزرگان به جوانان و نوجوانان علاقمند به دانش که سرمایه های امروز کشور عزیزمان ایران هستند، تلاش می کند تا با برگزاری نشستها و گردهمایی های علمی ،زمینه ساز محقق شدن این ایده باشد و بدون هیچگونه بودجه اختصاصی از سوی دولت و یا مرکز خاصی به فعالیتهای متنوع و گسترده خود در طی سالهای اخیر و صرفاً با تکیه بر توفیق خداوند منان و همراهی اعضای عاشق و صمیمی خود، استمرار بخشیده است.

انجمن نجوم آماتوری ایران، اولین مراسم نكوداشت را برای استاد گرانمایه مهندس محمدرضا صیاد در سال 1383( همزمان با حركت خودجوش اعلام سال نجوم در ایران) برگزار و  برای ایشان و خانواده محترمشان آرزوی شادکامی و توفیق بیشتر را دارد.