بدون شک کیوان، سیاره‌ی خوش جلوه منظومه شمسی است. ششمین دنیای فرای خورشید که از باستان شناخته می‌شد و با اختراع تلسکوپ عظمت آن پدیدار گشت.
از دی‌ماه سال 1391، سیاره مشتری، پیشتاز بی چون و چرای آسمان بود، اما حالا می‌بایست در اردیبهشت‌ماه عرصه آسمان را با دیگر غول گازی خانواده خورشید یعنی کیوان و حلقه‌هایش به اشتراک بگذارد.

این سیاره 8 اردیبهشت‌ماه (28 آوریل)  به وضعیت مقابله می‌رسد، به این معنی که وقتی خورشید غروب کرد، کیوان از سمت شرق آسمان طلوع کرده و تمام طول شب مهمان آسمان زمینیان است. در وضعیت مقابله بیش از سایر مواقع سال، کیوان درخشش بیشتری داشته و در تلسکوپ‌ها بزرگتر دیده می‌شود.
این سیاره در صورت فلکی سنبله و در نزدیکی ستاره آلفای آن(سماک اعزل) با قدری در حدود 0.2 جای خوش کرده و در حوالی مقابله قدرش به 0.1 می‌رسد. نکته قابل توجه و بسیار مهم این است که، حلقه‌های این سیاره نسبت به مقابله سال 2006 بازتر بوده و بهترین زمان برای بررسی و تحلیل ساختار حلقه‌هاست.



از منظر تلسکوپ، دیسک کیوان، 19 ثاتیه قوسی  گسترده شده و حلقه‌هایش 43 ثانیه قوسی آن را پوشانیده و 18 درجه شیب دارد. در این حالت به راحتی می‌توان فاصله کاسینی، فاصله‌ی بزرگی که بین حلقه خارجی A و حلقه روشن‌ B وجود دارد را دید. در شرایط مساعد رصدی حتی می‌توان حلقه نیمه شفاف C که به سیاره نزدیکتر‌است را مشاهده نمود.

اگر در هشتم اردیبشهت‌ماه توانستید از دیدن این حلقه‌های زیبا دست بکشید، اقمار زحل نوازشگر چشمان شما خواهند بود. تایتان با قدر 8.4 و انسلادوس با قدر 11.8 تقریبا از نزدیکی قسمت شمالی سیاره عبور خواهند کرد در حالیکه دیون با قدر 10.4، تتیس با قدر 10.3 و رئا با قدر 9.7 در قسمت شرقی کیوان قراردارند. قمر تایتان در اکثر ابزار‌های رصدی حتی دوربین‌های دوچشمی قابل مشاهده است اما برای دیدن سه قمر دیگر می‌بایست از تلسکوپ‌های 4 اینچ و بالاتر استفاده نمود. انسلادوس به حلقه‌های روشن نزدیکتر است ومی‌بایست ابزار اپتیکی بزرگتری استفاده کرد.


موقعیت قرارگیری اقمار کیوان در هنگام مقابله - بهترین زمان رصد این اقمار (تهیه شده با نرم افزار استلاریوم فارسی)

سیاره کیوان را بیشتر بشناسیم:

• سیاره گازی کیوان (با نام عربی زحل و نام انگلیسی Saturn) دومین سیاره غول پیکر منظمه شمسی است .
• قطر استوایی آن 120536 کیلومتر و قطر قطبی آن 107566 کیلومتر بوده و 750 زمین در درون آن جای می‌گیرد.
• این سیاره 95 برابر زمین وزن داشته و چگالی آن از آب کمتر بوده و در آن شناور می‌شود.
• این سیاره 9.58 واحد نجومی (یک میلیارد و چهارصد و سی و هفت میلیون کیلومتر)  از خورشید فاصله دارد.
• 29.4 سال زمینی طول می‌کشد تا سیاره کیوان بک بار به دور خورشید بچرخد اما کمتر از  11 ساعت طول می‌کشد یکبار به دور خود بچرخد.
• ضخامت حلقه‌های زحل 10 متر بوده و عمدتاً از یخ تشکیل شده است.
• این سیاره بیش از 60 قمر داشته که فقط 6 قمر آن با ابزار‌های آماتوری قابل رویت است.
• بزرگترین قمر آن به نام تایتان 5150 کیلومتر قطر دارد (دومین قمر بزرگ منظومه شمسی) که در آسمان‌های کاملا تاریک با دوربین دو چشمی 10X50 دیده می‌شود و هر 16 روز یکبار به دور کیوان می‌چرخد.

منابع:
astronomy.com
astronomynow.com
نرم افزار استلاریوم فارسی