مسعود عتیقی- تابستان 139

دهه 4خورشیدی گوهرهای شب چراغ آسمان، کنجکاوی این شیفته را به شناخت هر چه بیشتر راز و رمز کائنات فرا می خواندند. دهه 5خورشید زمانی فرا رسید که اطلاعات محدود زمانه را از کتب درسی و گفتار بزرگترها در هنگام پرسش و پاسخ و یا شنیدن داستانهای افتخار آفرین شاهنامه از پدر، کسب می نمودم . سال 1358 با ورود به دبیرستان بیش از پیش شیفته این رشته شده و نه با کمبود بلکه نبود امکانات اولیه به ساخت یک تلسکوپ 1سانتیمتری(4 اینچ) بازتابی روی آوردم و بالاخره پس از مشکلات فراوان آنرا تکمیل و به سمت ماه و سیارات نشانه رفتم. حاصل این تلاش های خود جوش آن شد که بنا به پیشنهادی و با ارایه تلاشهای انجام شده به سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی وقت، به عنوان محقق و پژوهشگر به وزارت علوم معرفی و با سهمیه ارزی در زمان دانش آموزی، عضوPlanetary society ایالات متحده شده و نشریات آنرا دریافت می کردم و توانستم نشریه وزین جهانیSky & Telescope را مدتی بعد مشترک شوم. آموزشهای صمیمانه و پدرانه آماتور پیشکسوت جناب آقای مهندس سرفراز غزنی که حق مسلّمی به منجمان دهه 6خورشیدی داشته و جای تقدیری مناسب در جای خود دارد، در شرایط خاص آن زمانه که حتی تصور آن اوضاع برای برخی جوانان امروزی شاید سخت باشد، به ترویج نجوم می پرداختند، بسان آبی برای سیرابی جوانان و نوجوانان آن زمان بود که نه به عنوان کار آکادمیک، بلکه بصورت حرکتی تفننی آنرا دنبال می کردند. فردی که بعدها متوجه شدیم ایشان نیز از نامهربانیهای نازک اندیشان زمانه بی نصیب نمانده بودند و جرمشان این بود که برخی متاسفانه فقط و فقط می خواهند تمام جامعه با عینک آنها به حرکتها بنگرند. به دنبال آن کنفرانسهای چندی در میانه دهه 6خورشیدی در تبریز و تهران بود که به همت برخی اساتید امروز و دانشجویان پر تلاش آن زمان برگزار می گردید، سالهای طلایی نجوم ایران را رقم زد. استاد و شاگرد، پرتوان و ناآگاه کنار یکدیگر با آمیختن به آموختن مشغول بوده و قطعنامه پایانی آن کنفرانسها درخواست گنجاندن واحدی معدود از نجوم برای دانشجویان فیزیک بود!
برای ورود به دانشگاه با وجود تعدادی از اقوام دانش آموخته این رشته که بزرگ مرد فیزیک ایران مرحوم استاد فقید پرفسور محمود حسابی از آن جمله بودند و از جانب پدر ارادت خاصی به ایشان داشتیم، مشاوره ای انجام و عاقبت بین شغل و عشق، عشق را برگزیده و تحصیل را نیز در راه شغل در دانشگاه ادامه دادم و حاصل آن شدکه این تربیت شده نزدیک به سه دهه محفل شیفتگی و کنکاش در آسمان در کنار شغلی که با تحصیل دانشگاهی فراهم نموده بود با تشویقهای همسر فداکار خویش که همین جا باید اشاره کنم همواره بانوان اثر گذاران تاریخ این سرزمین بوده اند و جای تشکر صمیمانه از آنان دارد، محفل عشقی را تحت نام انجمن نجوم آماتوری ایرن با همراهی تعدادی از دلباختگان آسمان پر رمز و رازبنیان گذاشتیم که بنیان گذاران طریق عشق در هر جامعه ای تحسین می شوند ونه توبیخ.  حاصل آن شد که ما سرباز میهن باشیم در سنگر ترویج دانش کهن و جذاب ستاره شناسی و همسر مشاوری بزرگ در راهی که حرکت این کاروان بعدها متاسفانه از سوی برخی به یک مسیر پر فراز و نشیب تبدیل گردید. عضو گیری، اجرای شامگاهای رصدی در پارکها و فرهنگسراها، راه اندازی بیش از چهار مرکز بزرگ فعال اختر شناسی با هدف تمرکز زدایی از پایتخت برای فرزندان ایران زمین، اجرای دوره های مختلف نجوم آماتوری، تجهیز مدارس، مراکز آموزشی، دانشگاهی و علاقه مندان فردی این راه فراگیری خاص به این حرکت داد که هر روز جامعه هدف جدیدی تعریف می شد. روزی خردسالان و روزی دانشگاهیان، زمانی میان روشندلان و وقتی دیگر در کنار سالمندان بودیم و الگویی برای سایر گروهها. تلاش اعضا و کارشناسان تا آنجا پیش رفت که در تمامی ابعاد از رویت هلال  گرفته تا  تیم نرم افزاری قدرتمند با فارسی سازی برخی نرم افزارهای نجومی این حرکت بزرگ را همراهی و پر توان ساختند. کسانی که در مقاطع دبستان وراهنمایی گام اول را با انجمن برداشتند وبعدها، کارشناسان، نویسندگان ومترجمان زبردستی شدند که هدف در تمامی این سالها تربیت افراد درجه یک بوده است اما هزینه کردن عمر و جوانی و حتی در آمدهای مادی زندگی در طریق عشقی که راه به آسمانها می برد.
اساساً تاسیس انجمن نجوم آماتوری ایران به عنوان اولین مرکز قانونمند، دارای ثبت و اساسنامه، راهی را هموار نمود که تا قبل از آن دوستداران آسمان بصورت غیر رسمی و با عدم امید به وجود دستگاه ذیربطی که به آنها رسماً اجازه فعالیت دهد، تلاشهای موسمی را داشتند، اما ثبات اساس این حرکت بود و  این راه فدایی نیز می طلبید. اعتماد به نفسی را تاسیس انجمن سبب شد که دوستان در دیگر نقاط کشوربه فکر تجدید عظمت تاریخی منطقه محل سکونت خود و اندیشمندان آن باشند.
متاسفانه عدم تفکیک نگرش آماتوری و دانشگاهی به موضوع مورد بحث، ایجاد تفکر لزوم اجرای حرکتهای آماتوری تحت نظرمستقیم محافل دانشگاهی، از رسانه گرفته تا در میانه عموم مردم، زحمتی را فراهم نمود که در کشورمان یا انرژیها مصروف تحقیر دیگران شود و یا از سوی افراد مورد توهین واقع شده، انرژی صرف پاسخگویی گردد که در هر صورت منفی بحساب می آمد و برای فرزند نو پای نجوم آفت محسوب می شد. گفته اند همه چیز را همگان دانند و این چه رسمی است که اگر جوان خوش فکر و پر توانی در این خطه ظهور کند، گامهای پیشکسوتان بزرگتر خویش را نادیده گرفته و یا با دیده حقارت بنگرد ودائماً در پی خرده گیری باشد. آیا نمی توان با بیان منطقی و کمک انسانی اشکالات را برطرف نمود؟ آیا پس از آنها پسکسوتانی که باید حرمت آنها را نیز نگهدارند متولد نخواهند شد؟ آیا در کشور چند ده میلیونی و جوان ایران جا برای فعالیت محدود است!! یا اندیشه های کوچک قصد سخت نمودن راه را دارند؟! آیا حاصل افت محسوس فعالیتهای داخلی در مقاطعی همچون سال جهانی نجوم و فرصتهای دیگر نبوده است؟ آیا بجای تربیت و معرفی چند چهره پر توان، ایجاد طیف وسیعی از علاقه مندان این رشته و عرضه آنها به جامعه داخلی و حتی جهانی، افتخار بزرگتری نیست؟ یادمان باشد کار دلی اعتبار خود را از انعکاس یا عدم انعکاس در رسانه ها و یا تایید و ردها بدست نمی آورد و اعلام آن صرفاً ثبت افتخارات کشوری است که وظیفه مسئولان امر است و نه چیزی بیشتر.
پیشنهاد این دوست پس از سالیان پر بار تجربه، ایجاد روح وحدت و همدلی در جامعه فعال نجوم آماتوری است که معنایی به جز علاقه مندی و اجرای کارهای تفنی ندارد، که اینها نیز می تواند همچون نمونه هایی که در جوامع غربی وجود دارد به حرکتهای علمی خاص مبدل شود.
از سوی دیگر یادمان باشد تلاشهای آماتوری مرز نمی شناسد و محدود به قالبهای آکادمیک نمی شود ونباید بشود، پس همگی گروهها و مراکز بری از کج اندیشی هایی که به جهان سوم و عقب نگهداشته شده تعلق دارد، در محیطی صمیمانه بدون تحقیر، به توانمند سازی یکدیگر همت گمارند و حاصل مسلماً شیرینی زاید الوصفی خواهد بود که در هر کار تیمی و گروهی و نه انفرادی نهفته است. شکاف غیر قابل زدودنی نیز در این بین وجود ندارد و حرمت نگهداشتن فرهنگ اصیل ایرانی را نشان می دهد و اصل است و اختلاف سلیقه ها نیزبا مباحثه قابل تلفیق و رشد است که مسلماً قابلیتهای در کنار هم منجر به توسعه روز افزون جامعه نجوم آماتوری کشور خواهد شد که نیت هر فرد صرفاً شیفته آسمان است. به قوانین امروز جهان نیز نیم نگاهی داشته باشیم که هر کس با هر توان علمی و رشد تحصیلی در هر کجای دنیا با هر سن و سالی اجازه دارد به اینگونه علاقمندیها بپردازد و با آزاد اندیشی حرکت رو به رشدی را که خصیصه چنین نگرشی است، رقم بزند. آنگاه اساتید نیز پدران علمی طی این طریق خواهند بود که در موارد ضرور به همفکری همگان خواهند آمد و راه را برای تعامل بیشتر هموار نموده تا تداوم راه آنها نیز ماندگار بماند که این خصیصه پدرانه مقام استادی است.
انجمن نجوم آماتوری ایران پس از بیش از یک دهه تلاش صمیمانه بر اساس قوانین جاری کشور با چنین نامی ثبت و کارنامه پربار آن همواره از طریق این پایگاه اینترنتی، رسانه ها و نشریات آن به گوش اعضا وجامعه نجومی رسیده است و با توجه به محوریت نام پر افتخار ایران در نام آن، تمامی تلاشهای انجام شده را هدیه ای به کل جامعه نجومی کشور دانسته و آمادگی کامل برای تعامل و همکاری با کلیه رهروان این راه عشق ورزی به آسمان را در سایه احترام متقابل دارد.

در طریق عشق بازی امن و آسایش خطاست ریش باد آن دل که با درد تو خواهد مرهمی