تیم نرم افزاری انجمن نجوم آماتوری ایران-دومین نرم افزار فارسی

علم فناوری اطلاعات و به تبع آن رایانه نقش بسیار پر رنگی در زندگی عمومی و تخصصی دارد به طوری‌که پیشرفت‌ها و سرعت گیری سایر مرهون پیشرفت و گسترش این علم است.
علم کهن، جذاب و تخصصی ستاره شناسی نیز در جمع سایر علوم با استفاده از ابزارهای پیشرفته فناوری اطلاعات توانسته چه در بخش نرم افزاری و چه سخت افزاری به پیشرفت‌های بزرگ و چشمگیری دست یافته است که نمونه‌ی آن سفر انسان به فضا می‌باشد.
بخش اعظمی از این پیشرفت‌ها با توجه به ریشه‌ی آن عموماً به زبان‌ها و اطلاعات مختلف تولید شده اند که به نوعی با انحصاری شدن آن، بعضاً استفاده از آنها برای دیگر کشورها و زبان‌ها امری دشوار است.
انجمن نجوم آماتوری ایران با توجه به نیازهای منجمان آماتور کشور عزیزمان ایران بر آن شد تا در ابعاد سخت افزاری و نرم افزاری با تشکیل کارگروه‌های مختلف این انحصار را در هم شکند و خواسته‌های خیل علاقه‌مندان به ستاره‌شناسی را تأمین نماید.
تیم نرم افزاری یکی از این کارگروه‌هاست که تلاش نمودن در چندین فاز نرم‌افزارهای نجومی را در اختیار کاربران قرار دهد. فاز اول تهیه و توزیع نرم افزارها بود که با لطف ایزد پاک این مسیر کماکان ادامه دارد. در فاز دوم موضوع بومی سازی نرم افزارها با رویکرد زبان و اطلاعات نجومی فارسی در دستور کار قرار گرفت. در اولین گام نرم افزار افلاک نما که یکی از پرکاربردترین نرم افزارهای نجومی است در سال 1385 عرضه شد. در دومین پروژه نرم افزار استلاریوم با رویکرد به روز نمودن، جذابیت بالا و دقت بیشتر به همت کارشناسان این تیم با مدیریت مهندس محسن شبانی به زبان فارسی ترجمه شد. با بومی سازی اطلاعات و افزودن امکانات جدید، این نرم افزار در هفته نجوم سال 139(اردیبهشت) با حضور مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران جناب آقای مهندس مسعود عتیقی و همچنین رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران جناب آقای امیر خوراکیان،  رونمایی و در روز جهانی نجوم همان سال با حضور دکتر سعداله نصیری قیداری (رئیس اسبق انجمن نجوم ایران، نماینده محترم مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس)، مهندس احمد دالکی(پدر نجوم آماتوری کشور)، مهندس مسعود عتیقی(مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران) و مهندس ایرج حسابی(فرزند پروفسور محمود حسابی) و جمع کثیری از علاقه مندان نجوم در برج میلاد تهران عرضه عمومی شد.
 * معرفی نرم افزار استلاریوم:

استلاریوم نام نرم‌افزاری حرفه‌ای برای اخترشناسی است که آغاز کار بر روی آن به سال ???? برمی‌گردد که در آن زمان تنها تلاشی برای تهیه‌ی یک مدل سه‌بعدی از خورشید و نزدیک‌ترین همسایگان آن در فضا بود. پروژه‌ی اولیه‌ی استلاریوم یک پروژه‌ی غیرحرفه‌ای بود و سازندگان آن قصد نداشتند آن را به نرم‌افزاری حرفه‌ای. تبدیل کنند. تیم نرم افزاری انجمن نجوم آماتوری ایران در سال 1389 خورشیدی(201میلادی) با بررسی ابعاد مختلف این نرم‌افزار مخصوصاً دقت آن، پروژه فارسی سازی را آغاز و ابتدای سال 139به اتمام رسانید. در واقع عشق به آسمان و آشنایی با رموز آن  بهترین تعریف برای پیاده سازی پروژه‌ی استلاریوم می توان به‌ کار برد
استلاریوم یک افلاک‌نما است که آسمان را به‌شکل سه‌بعدی و کاملاً واقعی به شما نمایش می‌دهد گویی که آسمان را با چشم خود و یا با دوربین و تلسکوپ مشاهده می‌کنید.
به طور پیش‌فرض استلاریوم دارای بیش از ???.??? ستاره است که به‌کمک نقشه‌هایبیشتر می‌توان میزان آن‌ها را به ??? میلیون ستاره افزایش داد. این نرم‌افزار فهرست کاملی از اجرام آسمانی را شامل می شود و می‌تواند سپیده‌ی صبح، تاریکی شب و حتی ماه را به‌خوبی نمایش دهد.
این برنامه‌ی بسیار جذاب می‌تواند تصویر واقعی و لحظه‌به‌لحظه‌ی آسمان بالای سرتان را نمایش دهد. تنها کافی‌است که طول و عرض جغرافیایی محل زندگیتان را درتنظیماتبرنامه تعیین کنید.
در نهایت می‌توان گفت استلاریوم نرم‌افزاری است که می‌تواند هم پاسخگوی منجمانکاربران که به یک افلاک‌نما جذاب با قابلیت استفاده‌ی آسان نیاز دارند، مفید باشد. علمی و حرفه‌ای و هم برای آن دسته از
 *آنچه استلاریوم به شما نشان می‌دهد:
·        اکثر ستاره‌های موجود در کاتالوگ هیپارکوس.
·        سیاراتمنظومه‌ی شمسی و مدار آنها و اقمارآن‌ها.
·        اجرام مسیه و NGCها.
·        خط استواو خط نصف النهار.
·        دنباله‌دارها.
·        88 صورت‌هایفلکی نیمکره شمالی و جنوبی.
·        مشاهده‌یجهان از سایر سیارات.
·        جو زمین
·        چشمک‌زدنستارگان.
·        بارششهاب‌های آسمانی
 
*امکانات پایه‌ای استلاریوم:
·        محیطی کاملاً گرافیکی با سرعت بسیار بالا و مناظری جذاب از جمله میدان آزادی تهران و سی و سه پل اصفهان.
·        دانشنامه‌های مختلف نجومی از جمله دانشنامه فارسی، مصری، چینی و ... .
·        جستجوی پویای اجرام آسمانی به زبان شیرین فارسی.
·    نمای واقعی سیارات مانند اهله ماه، وضعیت قرارگیری اقمار و همچنین تصاویر اجرام اعماق آسمان مانند کهکشان‌ها و سحابی ها.
·        محدوده وخطوط صور فلکی به همراه تصاویر آنها.
·    مدیریتو کنترل زمان با قابلیتبردن زمان به عقب، جلو و بازگشت به زمانحال و همچنین کم و زیاد نمودن سرعت گذر زمان.
·    قابلیتتنظیم مختصات بر روی نقشه‌ی جهان به همراه اطلاعات و مختصات جغرافیایی بیش از 25شهر از ایران و همچنین قابلیت رصد آسمان از سایر سیارات و افزودن مکان‌های جدید.
·        راهنمای بسیار ساده و روان
 
*امکانات تخصصی استلاریوم:
·    محاسبات و شبیه سازی دقیق وضعیت کلی آسمان و همچنین اطلاعات وقایع نجومی مانند ، مه‌گرفت، گذر سیارات، مقارنه و ... .
·        نمایش حالات مختلف سیارات و همچنین مدار آنها.
·        قابلیت تعیین میزان آلودگی نوری جهت شبیه نمودن نرم افزار با محیط واقعی هر شهر.
·        اطلاعات دقیق رویت هلال ماه در هر نقطه از زمین به همراه شبیه سازی اهله.
·        مختصات کره سماوی، استوایی و ... .
·        نمایش اطلاعات اجرام به صورت پویا در هر لحظه و هر مکان مانند سمت، ارتفاع، قدر و ... .
·        حالات مختلف نمایش آسمان مانند 3 بعدی (پرسپکتیو)، میدان دید ماهی(فیش آی) و ... .
·        قابیلت کنترل و نمایش اطلاعات با صفحه کلید جهت بالا بردن سرعت استفاده از نرم افزار.
·        عکسبرداری از محیط نرم افزار جهت تهیه نقشه آسمان.
·        حالت شب با تغییر رنگ محیط نرم افزار به قرمز.
·        تعیین جدایی زاویه ای.
·        نمای تلسکوپ جهت شبیه سازی وضعیت رصد اجرام با تلسکوپ با توجه به اطلاعات تلسکوپ شما.
·        نمایش ماهواره‌ها جهت انجام محاسبات حرکت و سرعت آنها.
·        کنترل تلسکوپ با متصل نمودن تلسکوپ به رایانه با کاربری ساده با دقت بسیار بالا.
 
*دانستنی‌های تخصصی:
استلاریوم برخلاف اسایر نرم افزار‌های نجومی دیگر مقدار زیادی ازحافظهو منابع سیستم را به خود اختصاص نمی دهد و روی رایانه‌های متوسط هم قابل اجرا فقط توجه داشته باشید که درایور کارت گرافیک خود را باید به روز کنید.
هم‌چنین نجوه کار با استلاریوم ساده‌تر از سایر نرم افزارهاست و به همین علت برای ابزار مناسبی برای عموم منجمان آماتور می‌باشد.
 
استلاریوم را می توانید از انجمن نجوم آماتوری ایران تهیه نمایید . آقای مهندس محسن شبانی مدیر تیم نرم افزاری انجمن طراح این پروژه و موثرترین عضو تیم فارسی سازی استلاریوم بوده اند.