علیرضا کوشکی-
در روز 6 فوریه 2011، مدارگردهای دوقلوی ناسا در مکان های از پیش تعیین شده جلو و پشت خورشید (در دو طرف مخالف و روبروی یکدیگر) قرار گرفته و به شکل پیوسته و زنده تصاویری از همه ی نقاط این ستاره مخابره نمودند.
آنجلوس وورلیداس یکی از اعضای تیم علمی پروژه STEREO در آزمایشگاه تحقیقات دریایی در واشنگتن می گوید: "برای اولین بار ما قادریم فعالیت های خورشیدی را به شکل سه بعدی مشاهده نماییم."
ناسا بلافاصله یک فیلم سه بعدی از اولین پرتوهای صبحگاهی نور طبیعی کره غول پیکر خورشید را منتشر نموده است.


کره خورشیدی مشاهده شده توسط مدارگردهایSTEREO و رصدخانه دینامیک خورشیدی در 31 ژانویه 2011. از آنجا که هم پوشانی مدارگردها به میزان بسیار ناچیزی کمتر از ˚18بوده، یک باریکه بسیار کوچکی از وجه کناری خورشید در نمای ˚36دیده نمی شود. این باریکه و همچنین کیفیت تصاویر به مرور زمان در روزها و هفته های پیش رو اصلاح شده و بهبود می یابد.وورلیداس می افزاید:
"این لحظه بسیار مهمی در فیزیک خورشیدی است. مدارگردهای STEREO، خورشید را دقیقاً همانگونه که در همان لحظه هست به تصویر می کشند؛ کره ای از پلاسمای داغ و بطرز پیچیده ای مملو از میدان های در هم تنیده مغناطیسی.
هر مدارگرد از نیمی از ستاره تصویربرداری می کند سپس با ترکیب تصاویر 2 طرف، تصاویر یک کره کامل ایجاد می شود.
باید توجه داشت که این تصاویر، تصاویرعادی و معمولی نیستند. تلسکوپ های مدارگرهای STEREO مجهز به چهار حسگر تشعشعات ماورای بنفش هستند که آنها را قادر می سازد فعالیت های خورشیدی را از وجوه مختلف مانند شراره ها، سونامی ها و رشته های مغناطیسی تعقیب و ردگیری نمایند.
لیکا گوهاتاکورتا یکی از محققین پروژه STEREO در مرکز ناسا می گوید: "داشتن داده هایی از این دست مانند این است که قادریم دور تا دور خورشید پرواز کنیم و ببینیم چه اتفاقاتی در افق در حال رخ دادن است بدون اینکه میز کار خود را ترک کنیم." وی می افزاید: "این به معنای پیشرفت خارق العاده ای در فیریک خورشیدی و پیش بینی فضایی آب وهوا است."
تصور کنید که در گذشته یک لکه خورشیدی فعال می توانست در سوی دیگر خورشید که کاملاً از دید زمین پنهان بود ایجاد شود، سپس چرخش خورشید باعث می شود که آن لکه به سمت سیاره ما قرار گیرد و سبب پرتاب شدن شراره ها و ابرهای پلاسما به سمت زمین گردد بدون اینکه ما از قبل آگاهی و آمادگی آن را داشته باشیم.
بیل مورتاگ کارشناس پیش بینی هوا در مرکز هواشناسی فضایی بولدر در کلرادو معتقد است با وجود مدارگردهای STEREO دیگر به این شکل غافلگیر نمی شویم.
پیشتر هم این مرکز هواشناسی از مدل های 3 بعدی STEREO (که محتوی اطلاعات میلیاردها تن ابر پلاسمای پرتاب شده توسط خورشید است) برای بهینه سازی پیش بینی های هواشناسی فضایی جهت استفاده خطوط هوایی، نیروگاه های تولید برق، اپراتورهای ماهواره ها و دیگر مشتریان خود بهره می گرفت. مشاهده خورشید کامل این پیش بینی ها را بسیار بهبود می بخشد.
نباید این نکته را از ذهن دور داشت که استفاده از این پیش بینی ها محدود به زمین و زمینیان نمی شود.
گوهاتا کورتا می گوید: "با دستیابی به چنین مدل های جهانی کاملی، اکنون می توانیم طوفان های خورشیدی را که به سمت سیاره های دیگر می روند نیز ردیابی کنیم."
دانستن این اطلاعات برای مأموریت های فضایی ناسا به سیاره های دیگر مثل تیر، بهرام، سیارک ها و کلیه ی مأموریت های دیگر فضایی بسیار حیاتی و مهم است.


مشاهده طوفان های خورشیدی از دو نقطه ی مختلف به هواشناسان این اجازه را می دهد که با شبیه سازی های 3 بعدی پیشرفته از پرتاب تاج های عظیم خورشیدی، پیش بینی های بهتر و دقیق تری از برخورد این پدیده ها با زمین داشته باشیم.ناسا از ماه اکتبر سال 2006 که این مدارگردها زمین را ترک کردند و از همدیگر جدا شدند و هر کدام در موقعیت خود در دو طرف خورشید قرار گرفتند، تا کنون در انتظار دریافت این اطلاعات ارزشمند بوده است.
روز 6 فوریه 2011 آن روز موعود بود که STEREO های A و B به فاصله ی 18درجه از همدیگر در موقعیت خود قرار گرفته و هر کدام نیمکره متفاوتی از خورشید را نظاره گر بودند.
علاوه بر این، رصد خانه دینامیک خورشیدی ناسا نیز که در مداری به دور زمین می گردد، خورشید و فعالیت های آن را به طور 24 ساعته و هفت روز هفته زیر نظر دارد. این دو مجموعه (مدارگردهای STEREO و رصد خانه دینامیک خورشیدی) با همکاری یکدیگر قادر خواهند بود در 8 سال آینده از کل کره آتشین خورشید تصویر برداری نماید.
این اطلاعات و داده های جدید می توانند نقاط تاریک پیشین را روشن نمایند.
به عنوان مثال محققین برای مدت های طولانی مطمئن نبودند که آیا فعالیت های خورشیدی می تواند با تأثیر یک فوران در پشت خورشید و اثر آن در ایجاد و شدت بخشیدن به فورانی مشابه درست در همان مکان در طرف دیگر، افزایش یابد یا خیر. اکنون این محققان قادرند که این پدیده را به درستی مطالعه نمایند.
فوران عظیم آگوست 201حدود دو سوم سطح ستاره ای را با ده ها شراره دو گانه، امواج ناگهانی و برگشت امواج درگیر نمود که بسیاری از این اتفاقات از روی زمین غیر قابل رؤیت بودند، اما برای مجموعه مشترک STEREO و رصد خانه دینامیک خورشیدی کاملاً واضح و قابل بررسی می باشد.
وورلیداس در پایان اضافه می کند که:
"معماهای اساسی و پایه ای بسیار زیادی در درون فعالیت های خورشیدی نهفته است که با زیر نظر گرفتن کلیت کره ی خورشید، می توان قطعات گم شده ی این پازل را یکی یکی پیدا نمود و آنها را کنار همدیگر قرار داد."
محققان معتقدند این عکس های اولیه تنها نشانه هایی ابتدایی از کشفیات فراوان آینده است. فیلم هایی با کیفیت بسیار بهتر و اطلاعات بیشتری در هفته های آینده منتشر خواهد شد، پس اخبار این واقعه ی مهم را دنبال کنید.