سهشنبه 29 اسفند 1402 | 9 رمضان 1445 | 19 مارس 2024
بخش سوم مقاله راهبردهایی برای حداقل سازی بر افروختگی آسمان در اطراف رصدخانه ها- قسمت آخر
-امیر رضا قلی زاده بخش آخر- قسمت پایانی 11- راهنمای طراحی برای رعایت ملاحظات طراحی، می توان به مراجع زیر مراجعه نمود: - "راهنمای محدودسازی تأثیرات نورهای مزاحم ناشی از تجهیزات نورپردازی خارجی." پیشنویس سوم، اوت 1995، تهیه شده توسط کمیته فنی CIE 5-12 بطور خاص جدول شماره 2 آن شامل خیلی از جنبههای طراحی میباشد. - "نکاتی برای کاهش برافروختگی آسمان"، که توسط مؤسسه مهندسین روشنایی بریتانیا چاپ و نشر یافته است (ILE, 1994). قسمتی از آن به عنوان پیوست 1 چاپ شده است. -"اسناد چاپ شده توسط دپارتمان حمل و نقل بریتانیا"(Anon, 1993 a)، شایان ذکر است که در کشورهای متعددی توصیهنامهها و قوانینی برای محدود نمودن تأثیرات آلودگی نوری وجود دارد، اما متأسفانه بیشتر آنها از ضمانت اجرایی خوبی برخوردار نیستند.
پیوست Ι
(گزیدهای از "نکاتی برای کاهش آلودگی نوری" که توسط مؤسسه مهندسی روشنایی بریتانیا منتشر شده است.)
در زیر بعضی راههای آسان برای کاهش مشکلات نورهای مزاحم لیست شدهاند:
[A1] خاموش کردن لامپها وقتی که نیازی به آنها نداریم، به منظور ایمنی و امنیت. از این منظر میتوان مفهوم خاموشی شبانه با وسعت بیشتر را بر سطح نورپردازی در طی ساعات مورد توافق بیان نمود. مثلاً تابلوهای تبلیغاتی و نورافکنهای دکوراسیونها بین ساعات 11 شب تا طلوع صبح باید خاموش باشند.
[A2] برای روشن نمودن قسمت مورد نظر حدالمقدور از نور مستقیمی که از بالا به پایین میتابد استفاده شود نه نوری که از پایین به سمت هدف مورد نظر تابانیده می شود. اگر هیچ چارهای نداشتیم و مجبوریم از نورپردازی پایین به بالا استفاده کنیم، استفاده از محافظ موجب کاهش نورهای پراکنده میگردد.
[A3] استفاده از تجهیزات روشنایی که به طور خاص برای آن کار و آن محل طراحی شده باشند تا نورهای پراکنده شده در بالای سطح افق را کاهش دهد.
[A4] از نورپردازی بیش از حد نیاز استفاده نشود. زیرا عامل آلودگی نوری و هدر رفتن سرمایه است.
[A5] برای نگه داشتن خیرگی در یک میزان حداقل، اطمینان حاصل شود که زاویه هر اشعه نوری تابیده شده از چراغ که به طور مستقیم به یک ناظر فرضی میرسد زیر 70درجه باشد. در مکانهایی که نور محیط کم است، وجود خیرگی میتواند خیلی اذیت کننده باشد در این صورت باید دقت بیشتری در جایگذاری و هدفگیری چراغها به خرج داد.
[A6] تا آنجائی که ممکن است از نورافکنهایی که پرتوافکنی نامتقارن دارند استفاده شود. که رفلکتور داخلی آنها نورها را تقریباً به صورت دستههای موازی به سمت هدف بتاباند.
[A7] برای نورپردازی امنیتی در ابعاد کوچک و خانگی دو روش وجود دارد:
(i آشکارسازهای مادون قرمز تاثیرپذیر را میتوان به کار برد. یک لامپ هالوژنه تنگستنی 15واتی (200لومن) از میزان کافی بیشتر نیز میباشد. لامپهای 30یا 50واتی نور زیادی تولید میکنند که موجب خیرگی بیشتر و سایههای تاریکتری میشوند.
(ii نورپردازی در طول شب با کمترین میزان روشنایی قابل قبول است. برای نورپردازی دالان و ایوانهای سرپوشیده یک لامپ فلورسنت 9 واتی در اکثر جاها کافی می باشد.
[A8] برای روشنایی معابر و جادهها ، نورهای نزدیک به سطح افق و بالای آن باید به حداقل ممکن برسند. اگر شما یک مهندسی روشنایی با یک برنامهریز شهری هستید یا اینکه دستاندرکار طراحی و نصب تجهیزات روشنایی میباشید، مؤسسه مهندسی روشنایی (ILP) مصرانه توصیه مینماید که محدودیتهای زیر را برای نورهای مزاحم در تجهیزات روشنایی خارجی به کار برید:
ناحیهبندی محیطی:
(انتظار میرود که این ناحیهها توسط مسؤلان برنامهریزی محلی تعریف شوند)
E1 : پارکهای ملی، جاذبههای طبیعی و سایر مناطق تاریک
E2 : مناطق لبا روشنایی کم (مانند روستاها اما خارج از E1)
E3 : مناطق با روشنایی متوسط (مانند اماکن شهری)
E4 : مناطق با روشنایی زیاد (مانند کراکز شهری با فعالیتهای شبانه زیاد)
محدودیتهای نورهای مزاحم برای تجهیزات نورپردازی خارجی | ||||||
شدت روشنایی ساختمانها*** (m²/cd) L | چگالی منبع نوری (kcd) I | نور ورودی از پنجرهها (lux) EV | برافروختگی آسمان UWLR (max %) | ناحیهبندی محیطی | ||
مقدار متوسط، قبل از خاموشی شبانه | بعد از خاموشی شبانه | قبل از خاموشی شبانه** | بعد از خاموشی شبانه | قبل از خاموشی شبانه | ||
0 | 0 | 0 | 1* | 2 | 0 | E1 |
5 | .5 | 50 | 1 | 5 | 5 | E2 |
10 | 1 | 100 | 5 | 10 | 15 | E3 |
15 | 2.5 | 100 | 10 | 25 | 25 | E4 |
که UWLR(Upward Waste Light Ratio) : ماکزیمم درصد مجاز شار چراغ که مستقیماً به آسمان میتابد.
Er : شدت روشنایی عمودی برحسب لوکس
I : چگالی نور برحسب کندل
L : درخشندگی یا تراکم نور برحسب cd/m²
* تنها برای تجهیزات روشنایی معابر عمومی قابل اجراست.
** چگالی منبع نوری – این مورد به چراغهایی که در جهت مزاحم و خارج از محدوده نورافشانی میکنند به کار میرود.
*** شدت روشنایی ساختمانها باید به منظور پرهیز از نورپردازی بیش از حد محدود شود. پایان
به کوشش: امیررضا قلی زاده دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی برق و عضو انجمن نجوم آماتوری ایران با تشکر از آقای مهندس عتیقی و خانم مهندس مسلمی
اشتراک گذاری در:
بیان دیدگاه
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاهها است.
- دیدگاههایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاهها پس از تأیید منتشر میشوند.