»
»
»
برجیس از دیدگاهی کاملا جدید: اولین نتایج علمی ماموریت جونو ناسا

برجیس از دیدگاهی کاملا جدید: اولین نتایج علمی ماموریت جونو ناسا
شنبه 13 خرداد 1396 - 12:01 | شاخه : | مترجم : ثمینه معین‌زاد | 10610 بازدید | 0 دیدگاه
 برجیس از دیدگاهی کاملا جدید: اولین نتایج علمی ماموریت جونو ناسا
این تصویر قطب جنوب برجیس را از دید فضاپیمای جونو در ارتفاع 32000 مایلی (52000 هزار کیلومتری) نشان می دهد. ظاهر بیضی شکل طوفان ها قطری تا حدود 600 مایل (1000 کیلومتر) دارند. تصاوری متعددی با ابزار JunaCam در سه مدار متفاوت گرفته و با هم ترکیب شدند تا تمام نواحی را در نور روز، با رنگهای بهبود یافته نشان دهد. اعتبار عکس: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Betsy Asher Hall/Gervasio Robles

نتایج علمی اولیه از ماموریت جونو ناسا در سیاره برجیس(مشتری)، بزرگترین سیاره منظومه خورشیدی را به عنوان جهانی غول پیکر و آشفته نشان می دهد با طوفان های قطبی به ابعاد کره زمین، سیستم های طوفانی غوطه ور که تا قلب این غول گازی سفر کرده و هم چنین میدان مغناطیسی عظیم و ناصافی که ممکن است نشان دهنده این باشد که در فاصله نزدیک تری از سطح سیاره نسبت به تصورات قبلی ما ایجاد شده است.

دایان بروان، مدیر اجرایی برنامه جونو در مقر ناسا در واشنگتن اظهار داشت: " ما برای به اشتراک گذاری این اکتشافات اولیه که باعث درک بهتر خارق العاده بودن برجیس می شوند، بسیار هیجان زده ایم. این ماموریت سفری بسیار طولانی برای رسیدن به برجیس بود ولی نتایج اولیه کاملا بیانگر ارزش این سفر هستند."

جونو در 5 اوت 2011 (14 مرداد 1390) از زمین پرتاب شده و در 4 ژوئیه 2016 (14 تیر 1395) وارد مدار برجیس شد. نتایج گردآوری داده در اولین گذر که از فاصله 2600 مایلی (4200 کیلومتری) از بالای ابرهای چرخان برجیس در 27 آگوست (5 شهرویر) صورت گرفت، این هفته به صورت دو مقاله در مجله Science و 44 مقاله دیگر در مجله Geophysical Research Letters به چاپ می رسند.

اسکات بولتون، محقق اصلی جونو از موسسه تحقیقات جنوب غربی سن آنتونیو می گوید: "در ابتدای کار، می دانستیم که با دیدگاهی تازه از برجیس مواجه خواهیم شد. ولی اکنون که به مقصد رسیده ایم می بینیم که حجم اطلاعات جدید چنان زیاد است که مجبور شده ایم یک گام به عقب برداشته و به این سیاره به عنوان یک برجیس کاملا جدید نگاه کنیم."

در میان یافته هایی که فرضیات ما را به چالش می کشند، داده های تصویر بردار جونو یا همان JunoCam است. تصاویر گرفته شده نشان دهنده قطب های برجیس هستند که با طوفان هایی چرخشی بسیار چگال با ابعاد کره زمین پوشیده شده اند.

بولتون هم چنین اظهار داشت: "ما هنوز درکی از نحوه شکل گیری این طوفان ها، میزان پایداری این پیکر بندی و اینکه چرا قطب شمال برجیس مانند قطب جنوب آن نیست نداریم. ما هنوز نمی دانیم که آیا این یک سیستم پویا است و ما تنها در حال مشاهده یک مرحله از آن هستیم و در طول سال آینده شاهد محو شدن این سیستم خواهیم بود یا اینکه این پیکر بندی پایدار بوده و طوفان ها در حال گردش به دور یکدیگر هستند."

شگفتی بعدی از رادیومتر مایکرویوو جونو (Microwave Radiometer- MWR) به دست آمد. MWR تابش های حرارتی مایکرویو سطح برجیس را از بالای ابرهای آمونیاک تا اعماق جو نمونه برداری می کند. داده های MWR نشان می دهند که کمربند ها و نواحی معروف برجیس بسیار مرموز هستند، چرا که به طور مثال کمربند نزدیک استوای سیاره تا اعماق آن نفوذ داشته در حالی که به نظر می رسد کمربند ها و نواحی سایر عرض های جغرافیایی در حال تکامل و تبدیل شدن به سازه های دیگری هستند. داده های فوق نشان می دهد که آمونیاک کاملا متغیر بوده و در محدوده دید چند صد کیلومتری ما با MWR با حرکت به سمت عمق افزایش می یابد.

قبل از ماموریت ناسا این موضوع فرض می شد که برجیس چگال ترین میدان مغناطیسی در منظومه شمسی را دارد. اندازه گیری های صوت گرفته از مگنتوسفر این سیاره عظیم با ابزار بررسی مغاطیسی جونو (magnetometer investigation- MAG) نشان می دهند میدان مغناطیسی برجیس حتی از مدل های مورد انتظار ما نیز قوی تر بوده و شکلی نامنظم دارد. داده های MAG نشان دهد که میدان مغناطیسی با 7.766 گاوس، عددی 10 برابر بزرگ تر قوی ترین میدان مغناطیسی اطراف کره زمین، کاملا از انتظارات ما فراتر رفته است.

جک کانری، معاون محقق اصلی جونو و سرپرست تحقیقات میدان مغناطیسی ماموریت در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در گرین بلت مریلند اظهار داشت: " جونو به ما نمایی از میدان مغناطیسی نزدیک مشتری می دهد که تا کنون ندیده بودیم. در حال حاضر می بینیم که میدان مغناطیسی ناصاف به نظر رسیده یعنی در برخی مناطق قوی تر و برخی نقاط دیگر ضعیف تر است. این توزیع نابرابر نشان می دهد که ممکن است فرآیند های مولد در نزدیکی سطح، بالاتر از لایه هیدروژن فلزی صورت بگیرند. هر گذر جدید ما را به تعیین و نحوه کار مولد های مغناطیسی برجیس نزدیک تر می کند."

جونو هم چنین برای مطالعه قطب های مگنتوسفر و منشاء شفق های -نورهای شمالی و جنوبی- قدرتمند برجیس نیز طراحی شده است. این تابش های شفقی توسط ذراتی تولید می شوند که انرژی را گرفته و به مولکول های جو می کوبند. مشاهدات اولیه جونو نشان می دهد که ظاهرا روند تولید شفق در برجیس با کره زمین متفاوت است.

جونو در مدار قطبی به دور برجیس چرخیده و بخش اعظم هر مدار در فاصله زیادی از این غول گازی طی می شود. ولی هر 53 روز یک بار، مسیر آن به برجیس نزدیک شده و طی گذری 2 ساعته (از قطب با قطب) با 8 ابزار علمی خود از بالای قطب شمال تا  قطب جنوب حرکت کرده و به جمع آوری داده می پردازد و در طول این مدت دوربین عمومی JunoCam نیز به ثبت تصاویر مشغول است. دانلود 6 مگابایت اطاعات جمع آوری شده در طول هر گذر می تواند تا 1.5 روز طول بکشد.

بولتون اظهار می کند: "هر 53 روز یک بار، ما با فوران اطلاعات علمی از جانب برجیس مواجه هستیم و همیشه چیز جدیدی در میان داده ها وجود دارد. در گذر بعدی ما در 11 ژولای (20 تیر 1396)، مستقیما از بالای یکی از معروف ترین پدیده های منظومه شمسی -که حتی بچه های مدرسه هم با آن آشنایی دارند- عبور خواهیم کرد: لکه سرخ بزرگ برجیس. اگر کسی بخواهد به آنچه در زیر این لکه عظیم در جریان است پی ببرد، آن قطعا جونو و ابزار علمی اش خواهد بود."

آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا در پاسادنا کالیفرنیا ماموریت جونو را برای ناسا مدیریت می کند. محقق اصلی این ماموریت، اسکات بولتون از موسسه تحقیقات جنوب غربی در سن آنتونیو می باشد. در بخش مدیریت علمی، ماموریت جونو بخشی از برنامه "مرز های جدید" است که توسط مرکز پرواز های فضایی مارشال ناسا در هانتسویل آلاباما مدیریت می شود. هم چنین سیستم های فضایی لاکهید مارتین در دنور نیز ساخت فضاپیما را به عهده داشته است.

برای مشاهده اطلاعات بیشتر در رابطه با ماموریت جونو به لینک های فوق مراجعه کنید:

https://www.nasa.gov/juno

http://missionjuno.org
منبع :وبسایت اختصاصی ماموریتهای جونو

مترجم : ثمینه معین‌زاد
دانشجوی کارشناسی مهندسی برق در دانشگاه خواجه نصیر و عضو انجمن نجوم آماتوری ایران


اشتراک گذاری در:

بیان دیدگاه

- لطفاً نام و دیدگاه‌ خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاه‌ها است.
- دیدگاه‌هایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاه‌ها پس از تأیید منتشر می‌شوند.
نام:(اجباری)
رایانامه:(اجباری)
دیدگاه:

کد امنیتی:
(از چپ به راست)
https://www.instagram.com/iranastronomy/
هم اکنون