رویدادهای آسمانی اردیبهشت ماه

رویدادهای آسمانی اردیبهشت ماه

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: ساعت 18 امروز پنجم اردیبهشت، ماه در زمینه صورت فلکی کژدم قرار می گیرد که در علم هیات قدیم، از این وضعیت با عنوان 'قمر در عقرب' یاد می شد.
مهندس مسعود عتیقی ادامه داد: ساعت 18 روز سه شنبه، ماه از محدوده این صورت خارج می شود و با توجه به نوع قرار گیری این صورت فلکی، کمترین مدت اقامت ماه در طول یک ماه قمری در زمینه این صورت است.
وی عنوان کرد که میان این صورت و برج فلکی کمان، صورت فلکی سیزدهم دایره البروج با عنوان مار قرار دارد که کمتر از آن یاد می شود و برای بیان منزل ماه طی این دو شبانه روز، از همان برج فلکی کژدم(عقرب) یاد می شود. بدیهی است حضور ماه در زمینه این صورت آسمانی به معنای نزول بلایا! نبوده و این گونه موارد فاقد اعتبار علمی است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ادامه داد: دوشنبه 6 اردیبهشت ساعت 08:43 سیاره سرخ بهرام در جدایی 4.9 در جنوب ماه قرار خواهد گرفت و ساعت 23:58 نیمه شب این تاریخ سیاره حلقه بر گردن کیوان 3.3 درجه جنوب ماه خواهد بود و این اجرام اجتماع زیبایی با وجود نور ماه پس از بدر خواهند داشت.
عتیقی گفت: چهارشنبه 8 اردیبهشت ساعت 18:21 سیاره سرخ بهرام 4.8 درجه شمال ستاره دل کژدم قرار می گیرد و پنجشنبه 9 اردیبهشت ساعت 12:44 ظهر این روز ستاره تیر 3 درجه جنوب خوشه ستاره ای پروین می باشد. (وضعیت روز در ایران)
وی ادامه داد: شنبه 11 اردیبهشت ساعت 07:59 صبح این روز ماه به وضعیت تربیع آخر می رسد و سه روز بعد یعنی سه شنبه 14 اردیبهشت ماه در ساعت 05:57 به گره نزولی می رسد (گره ها دو نقطه تقاطع مدار ماه و مدار زمین است که در گره نزولی ماه از بالای مدار زمین به پایین آن می رود).
به گفته عتیقی، پنجشنبه 16 اردیبهشت بارش مشهور سالیانه اتا دلوی با میزان بارش ساعتی سمت الراسی40 تا 60 شهاب در ساعت در این تاریخ از راه می رسد. نبود نور مزاحم ماه فرصت مناسبی برای مشاهده شهاب های این بارش است. آسیا به ویژه بخش جنوب شرق آن شرایط به مراتب بهتری برای مشاهده این بارش دارد. ذرات به جا مانده از دنباله دار مشهور هالی، عامل این بارش است. برای ساکنان نیمکره شمالی در اوج بارش 30 تا 40 شهاب پیش بینی می شود. 
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: جمعه 17 اردیبهشت، ماه ساعت 23:59 نیمه شب این روز به وضعیت ماه نو می رسد. ماه نو شرایطی است که کره ماه بین زمین و خورشید است. 
همچنین در ساعت 08:44 صبح این تاریخ، ماه به فاصله 357 هزار و 828 کیلومتری حضیض زمینی خود می رسد.
عتیقی گفت: یکشنبه 19 اردیبهشت در ساعت 13:13 ظهر این روز ستاره مشهور چشم گاو(دبران) در پشت ماه با 6% روشنایی مخفی خواهد شد. متاسفانه وضعیت روز در کشورمان، اجازه رصد این اختفا را به علاقمندان نمی دهد. شمال شرق آسیا فرصت مناسبی برای رصد و بررسی علمی این پدیده خواهند داشت.

*** آغاز هفته جهانی ستاره شناسی 
وی ادامه داد: دوشنبه 20 اردیبهشت برابر با 9 ماه مه میلادی هفته جهانی ستاره شناسی آغاز می شود.
عتیقی با اشاره به اینکه در بیش از 20 سال اخیر، با ایجاد هفته ای به نام هفته جهانی نجوم ، شیفتگان ستاره شناسی فرصت بیشتری ( از جمله مناسبت تعطیل ملی پایان هفته)جهت آشنا سازی عموم مردم با این دانش آسمانی را در اختیار خواهند داشت، گفت: انجمن نجوم آماتوری ایران همچون سالیان گذشته برنامه های متنوعی را به همراه ایده نو امسال، به اجرا در خواهد آورد که در خبرهای بعدی، اطلاعات آن در اختیار عموم علاقمندان قرار خواهد گرفت.

***گذر سیاره تیر از مقابل خورشید 
وی همچنین یادآوری کرد که در این تاریخ یعنی 20 اردیبهشت سیاره تیر به مقارنه داخلی می رسد و یک گذر نادر از غزال تیزپای منظومه خورشیدی یعنی سیاره تیر از مقابل خورشید را نیز در این زمان شاهد خواهید بود.
عتیقی ادامه داد: در این موقع، سیاره تیر (عُطارد) مستقیما بین زمین و خورشید در فضا جابجا می شود. در حالی که رصد گذر ناهید نیاز به تلسکوپ ندارد، اما برای مشاهده گذر تیر نیازمند ابزارهای رصدی مجهز به فیلتر خورشیدی هستیم و رصدگران لازم است با تلسکوپهای مجهیز به پالایه(فیلتر) مخصوص رصد خورشید، برای مشاهده این پدیده نادر اقدام نمایند تا بتوانند سیاره تیر را بصورت خال سیاهی در حال عبور از جلو صورت مهر تابان مشاهده نمایند.
به گفته وی، در هر 100 سال(یک قرن) می توانیم شاهد 13 عبور از سیاره تیر در مقابل خورشید باشیم. آخرین گذر سیاره تیر در سال 1382 در کشورمان با انعکاس گسترده خبر آن در خبرگزاری ها و رسانه های جمعی همراه بود و پخش زنده این پدیده از شبکه بین المللی خبر در همکاری گروه آموزش کاربردی انجمن نجوم آماتوری ایران، اولین پخش زنده رویدادهای تلویزیونی خاص همچون گذر بحساب می آمد. 
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: شمال، مرکز وجنوب امریکا، مکزیکو، بخش هایی از اروپا، آسیا و آفریقا شاهد عبور این جرم از مقابل خورشید هستند. در کشورمان متاسفانه رصد مراحل ابتدایی این رخداد امکان پذیر است اما در ادامه، این پدیده با غروب خورشید در ایران همراه خواهد شد. شرق امریکا بهترین مکان برای رصد گذر تیر در سال 1395 است. 
به گفته عتیقی، برای رصد این پدیده ضمن مراقبت از چشم ها، باید از روزهای قبل، ضمن آماده سازی ابزارهای مطالعاتی و در نظر گرفتن پالایه (فیلتر استاندارد رصد خورشید) برای تلسکوپ ها و سایر ابزارهای رصدی و تصویر برداری از گذر، باید موقعیت لکه های خورشیدی را بر روی مهر تابان مشخص نمود و با توجه به زمان عصرگاهی گذر، با رصدگاه و یافتن موقعیتی با دیرترین زمان غروب خورشید در آنجا آشنا شد تا رصد به مراتب دقیق تر و علمی داشته باشیم. 

***روز جهانی ستاره شناسی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: جمعه 24 اردیبهشت ساعت 21:32 ماه به وضعیت تربیع اول خواهد رسید و شنبه 25 اردیبهشت که برابر 14 ماه مه میلادی است؛ طبق اعلام لیگ جهانی برگزاری این مناسبت بین المللی، روز جهانی ستاره شناسی در سال جاری است.
به گفته عتیقی، آماتورهای سراسر جهان در یک روز خاص، یک صدا، شعار واحد آسمان به همه تعلق دارد و دعوت از مردم برای لذت بردن از مشاهده زیبایی های آسمان، برنامه های عمومی سازی را برای اشاعه این دانش کهن و آسمانی به اجرا در می آورند.
وی خاطرنشان کرد: انجمن نجوم آماتوری ایران به عنوان اولین برگزار کننده منطبق با تقویم جهانی(از سال 1380 تا کنون) همه ساله با ایده ای نو به استقبال این مناسبت فرا گیر می رود و در سال جاری، با توجه به هدف لیگ جهانی برگزار کننده، به جای آنکه مردم به رصدخانه ها بروند، تجهیزات رصدی را به میان مردم خواهد آورد و برنامه های جذاب علمی ترویجی خاصی را برای عموم مردم به اجرا در خواهد آورد که از طریق رسانه ها وبگاه انجمن به اطلاع عموم خواهد رسید.
به گفته عتیقی، همه ساله با یک روش نجومی خاص، از میانه ماه آویل تا میانه ماه مه، روز شنبه ای که به تربیع اول ماه (ماه به عنوان جرم دوست داشتنی زمینی ها) نزدیک باشد، روز جهانی ستاره شناسی نامگذاری می شود. که طبیعتا با توجه به فاز ماه، در هر سال، روزی متفاوت در این بازه زمانی خواهد بود. ساعت 14:00 این روز ستاره مشهور دل شیر از صورت فلکی به همین نام، به جدایی 2.3 درجه ای شمال ماه می رسد. در این شبانگاه ماه کمترین فاصله را با ستاره مذکور دارد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: یکشنبه 26 اردیبهشت آخرین روز از هفته جهانی ستاره شناسی است. ساعت 2 بعد ازظهر این تاریخ نیز، برجیس غول منظومه خورشیدی به جدایی 2 درجه در شمال ماه قرار میگیرد. همچنین در ساعت 01:09 بامداد بعد از نیمه شب این تاریخ کره ماه به گره دیگر مدار خود با مدار زمین میرسد و به بالای مدار زمین صعود می کند.
عتیقی ادامه داد: چهارشنبه 29 اردیبهشت، ستاره سماک اعزل باز هم در نزدیکی ماه و ساعت 18:37، در 5.1 درجه جنوب این نزدیکترین همسایه زمین دیده می شود. در همین شب و ساعت 02:36 بامداد پنجشنبه 30 اردیبهشت ماه در اوج زمینی خود و در فاصله 405 هزار و 934 کیلومتری زمین قرار می گیرد.