• موضوع: شناخت صور فلکی بهار و رصد اجرام اعماق آسمان
• زمان: پنج شنبه و جمعه : 31 اردیبهشت و 1 خرداد 1394
• رصدگاه: گنبد سلطانیه(استان زنجان)
• زمان حرکت: ساعت 15 (3 بعد از ظهر) روز پنجشنبه 31 اردیبهشت 1394
• زمان بازگشت: جمعه 1 خرداد 1394

• همراهی مدرسان و کارشناسان با تجربه و شناخته شده نجوم
• آموزش رصد آسمان
• آموزش آسمان بهار و صورت‌های فلکی و اجرام اعماق آسمان فصل
• رصد آسمان با تلسکوپ‌ و تجهیزات قدرتمند رصدی
• اتوبوس توریستی کولردار
• شرکت کنندگان تحت پوشش خدمات بیمه رصد در طول سفر هستند
• پذیرایی در مسیر رفت و برگشت
• نوشیدنی گرم و خنک به همراه دسر در در طول برنامه + شام
• سایر برنامه‌های آموزشی و تفننی

• تماس با شماره تلفن 66922627 و رزرو ثبت نام
• واریز هزینه ثبت نام حداکثر تا 24 ساعت بعد از رزرو (اصل فیش را در روز عزیمت به همراه داشته باشید)
• تماس با شماره تلفن 66922627 و تکمیل اطلاعات ثبت نام

• کارت شناسایی عکس دار
• چادر سفزی و کیسه خواب (در صورت تمایل)
• زیر انداز انفرادی
• کرم ضد آفتاب و کلاه آفتابگیر
• لباس گرم مناسب به نحوی که موجب کاهش فعالیت فرد نگردد.
• چراغ قوه با نور قرمز
• تلسکوپ و یا دوربین دوچشمی (در صورت تمایل)
• کفش مناسب طبیعت گردی
• لیوان و وسایل بهداشتی شخصی
• صمیمیت و شادابی

گنبد سلطانیه بزرگترین گنبد تاریخی ایران

گنبد سلطانیه در کنار آثار بزرگی مثل تخت جمشید، ارگ بم، میدان نقش جهان در میان آثار ایرانی ثبت شده در فهرست گنجینه‌های جهانی قرار دارد. بزرگترین گنبد تاریخی ایران و بزرگترین گنبد آجری جهان تنها سرآغاز لیست بلندبالایی است که این گنبد را توصیف می‌کند.

شهر سلطانیه، در قرن 8 پیش از میلاد محل زندگی قوم ساکاراتی بوده و شاهان ماد آن را اریباد و ارساس می نامیدند، اما از آن تاریخ تا دوره مغول هیچ خبری از سلطانیه در تاریخ ایران نیست. تا پیش از آن که سلطان محمد خدابنده شهر را تبدیل به مرکزی پررونق و تجاری کند، این محل شهریاز یا شهریار خوانده می شد.
گنبد سلطانیه از هر نظر بنایی منحصر بفرد و شگفتی ساز است اما ظاهرا آن را با الهام از مقبره سلطان سنجر در مرو طراحی کرده اند با این تفاوت که مقبره سلطان سنجرمربع است در حالیکه سلطانیه 8 ضلع است.
این گنبد به حدی در دوره خود معروف بود که 100 سال پس از ساختن آن گنبد کلیسای سانتا ماریا دل فیوره فلورانس را با الهام از آن ساختند. رنگ اصلی در تزیین بنا آبی است که از آبی کمرنگ و آسمانی تا فیروزه ای و حتی سبزآبی سیر در کل آن دیده می شود. بنا دارای 3 در ورودی است که اکنون در اصلی مسدود است. همچنین 8 پلکان مارپیچ طبقات را به هم وصل می کند. بالای چهار ایوان اصلی بنا، چهار پنجره بزرگ وجود دارد.

شاید برای ما ایرانیها جالب باشد که بدانیم بزرگ‌ترین گنبد جهان که در فلورانس قرار دارد، تحت تاثیر فرهنگ و معماری ایرانی ساخته شده است.

در حال حاضر بزرگ‌ترین گنبد‌های جهان به ترتیب عبارتند از: گنبد سانتا ماریا، گنبد مسجد ایاصوفیا در ترکیه و گنبد سلطانیه در ایران! جالب است بدانید براساس متون و شواهد تاریخی، در زمان ساخت گنبد کلیسای سانتاماریا در فلورانس، گروهی از معماران و هنرمندان ایتالیایی در قالب یک هیات رسمی به ایران میآیند و پس از مشورت با معماران ایرانی و الگوبرداری از گنبد سلطانیه، به فلورانس بازگشته و گنبد این کلیسا را براساس گنبد سلطانیه میسازند. این کلیسا چهارمین کلیسای بزرگ اروپاست که مرتفع‌ترین گنبد جهان به ارتفاع 16 متر روی آن ساخته شده است.

گنبد سلطانیه از نظر حجم، سبک معماری، رابطه فضاها، تناسبات موجود در اجزای مختلف، ایستایی و مقاومت بنا، و زیبایی‌شناسی و تزیینات، نمونه ای منحصر به فرد و نقطه تحولی در معماری اسلامی به شمار می‌آید.  در بسیاری از متون تاریخی و سفرنامه‌ها، به عظمت این بنای باشکوه اشاره شده و بسیاری از شرق‌شناسان و باستان‌شناسان غربی نیز اهمیت فوق‌العاده آن را مورد تأکید قرار داده‌اند. بدنه اصلی گنبد و تمام ساختمان آن با آجر ساخته شده و گنبد با روکش کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی و به شیوه معرق‌کاری تزیین شده است.

معروف ترین بنای شهر
گنبد سلطانیه یا مقبره اولجایتو معروفترین بنای شهر سلطانیه و حتی کل استان زنجان است. این بنا که در فاصله سال های 702 تا 712 ه. ق به دستور سلطان محمد خدابنده و نظارت خواجه رشید الدین فاضل همدانی ساخته شده ، در واقع از ابتدا به قصد استفاده آرامگاهی ساخته شد. بنایی است 8 ضلعی با 8 مناره که سقف دو پوشه با شکوه و معروف فیروزه ای رنگی بر آن قرار گرفته است. در تمام بنا آیات قرآن و نوشته های مذهبی به خط ثلث و کوفی بر دیوارها و کتیبه ها دیده می شوند. این گنبد عالی ترین نمونه معماری ایلخانی است.

گفته می شود در ابتدا بنا بوده پس از اتمام بنای آرامگاه، اجساد امام علی و امام حسین (ع)، به این محل منتقل شوند که بعد ها با مخالفت علمای شیعه در نجف و کربلا و حرام بودن نبش قبر در اسلام، سلطان محمد خدابنده از انجام این کار منصرف می شود. برخلاف باوری که وجود دارد این مکان مقبره اولجایتو، سلطان محمد خدابنده نیز نیست. مدفن وی در کوه های اطراف سلطانیه است.
در زیر بنا دالانهای زیرزمینی وجود دارد که بسیاری معتقدند برای برپایی آیین های شمنی که سلطان محمد در ابتدا وابسته آن بوده ایجاد شده اند. گروهی معتقدند سلطان محمد در سال های اخر عمرش از اسلام رو گردان شده و دوباره به آیین آباء و اجدادی اش متمایل شده و این دالان ها یادگار این بازگشت است.

گنبد «ترین»ها
گنبد خانه دارای 8 دیوار ضخیم است که وزن 1600 تنی گنبد را تحمل می کنند، 8 مناره نیز در زاویه هر دیوار وجود دارد. ارتفاع گنبد اولجایتو، 5/5 و قطر آن 30/6 متر است. این گنبد بزرگترین گنبد تاریخی ایران و بزرگترین گنبد آجری دنیاست.
از لحاظ قدمت سلطانیه، قدیمی ترین گنبد دوپوشه جهان به شمار می رود. گنبد ضخامتی حدود 160 سانت دارد و فضای کاذب بین دو گنبد 60 سانتیمتر است. دولایه بودن گنبد یکی از دلایلی است ماندگاری آن است تا جاییکه گنبد حتی در برابر زلزله نیز تا به حال پایدار مانده است. تنها تغییری که در طول 700 سالی که از ساخت گنبد می گذرد بر آن اتفاق افتاده نشست 2 تا 8 سانتی متری آن است.

گنبد سلطانیه گذشته از جنبه آرامگاهی؛ بعنوان ساعت آفتابی نیز مورد استفاده قرار می گرفته است، هنگام ظهر از نوریکه ز دریچه اصلی سقف می تابیده قابل تشخیص بوده است، نوری که از پنجره های بزرگ عبور می کردند حدود ساعت و نوری که از پنجره های کوچک می گذرد حدود دقیقه را معین می کنند.
سرداب در ضلع جنوبی زیر تربت خانه قرار دارد، برخی می گویند این بخش از بنا پیش از ساختن گنبد وجود داشته و محل برگزاری آیین های شمنی و محل دفن مردگان در سردابه ها با زیورآلات و وسایل شان بوده است.اما در سرداب هیچ اثری از آثار مقبره های شمنی دیده نمی شود. حتی مقبره سلطان محمد خدابنده هم در این مکان نیست. 110 پله ای که در بنا وجود دارد در حروف ابجد مترادف نام حضرت علی است و بیانگر ارادت سلطان محمد به این حضرت است.

بنایی که جهانی شد
بنا چندین بار در دوران مختلف مورد مرمت قرار گرفته، در دوره صفوی و قاجار ترمیم هایی روی آن انجام شده اما مرمت اساسی گنبد چندین سال است که در دست اقدام است.
در داخل فضای گنبد و در زیر آن 35 سال است که داربست هایی دیده می شود که توسط هیات ایتالیایی مرمت گر گنبد کار گذاشته شده و هنوز بدون آنکه تغییر بنیادی در مرمت صورت بگیرد در آنجا وجود دارد. گنبد سلطانیه در سال 1384 در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. در خارج از بنای گنبد موزه کوچکی وجود داردد که عکس ها و اشیایی در آن برای بازدید وجود دارد.

منبع: hamshahrionline.ir