بنام قادر متعال

میانه دهه 70 خورشیدی که تفکر ایجاد یک مرکز کشوری در زمینه نجوم آماتوری مزین بنام پر افتخار ایران در ذهن بنده به عنوان بنیان گذار انجمن نجوم آماتوری ایران شکل گرفت شاید کمتر کسی تصور میکرد که با این حضور پر رنگ، جو رقابتی و حرکت رو به رشدی آغاز می گردد که اثرات آن به ورای مرزهای پرگهر این سرزمین اندیشمند پرور نیز خواهد رسید. راه اندازی این مرکز خودجوش و مردمی عاملی شد تا افراد وگروهها ضمن دریافت ایده های نو به این اعتماد نفس برسند که این گام در اقصی نقاط کشور آنهم بصورت غیر دولتی ممکن خواهد بود تا جایی که حتی کسانی که اندیشه ای اقتصادی داشتند، راه را برای فعالیت در این عرصه هموار دیدند.

همکاری این مرکز شاخص کشوری با شبکه های درون مرزی و برون مرزی رسانه های دیداری  و شنیداری اعم از صدا و سیما (و نه صرفا یک شبکه خاص) تمامی مخاطبان رسانه ملی کشور را به سوی دانش کهن و جذاب ستاره شناسی سوق داد. رسانه های نوشتاری، خبرگزاریها و وبگاهها از این موهبت رایگان بهره مند شدند و هرچند با فشاری مضاعف مدیریت و کارشناسان انجمن نجوم آماتوری ایران گامهای بلند، نو و دور از دسترس را بر میداشتند اما این عموم جامعه از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق کلان شهر پایتخت و مراکز علمی دانشگاهی شهرهای مختلف کشورمان بودند که با این مفاهیم آنهم به زبانی ساده و برانگیزاننده برای پیشرفت در این رشته آشنا می شدند. در این میان نقش مستندهای تلویزیونی که کمتر بدان توجه شده در همکاریهای این مجموعه پر رنگ بوده است. هر چند که در ویژه نامه نجوم و تلویزیون! اصطلاحا خصاصت به خرج داده شد و یادی از همکاریهای صمیمانه این مجموعه با شبکه های مختلف صدا و سیما نگردید؛ اما هیچگاه نگرانی از بابت برخوردهای یک سویه نداشته و این وبگاه را تریبون اصلی این مرکز برای انعکاس توانمندیهای اعضا و کارشناسان می دانیم.

طی سالیان پشت سر گذاشته شده روزنامه های متعدد از همشهری و ایران تا شرق، قدس و ابرار و ... ، خبرگزاریهای رسمی همچون ایرنا، ایسنا تا برنا و... همچنین وبگاههای خبری، علمی و اجتماعی متعدد داخلی و خارجی همواره در انعکاس اخبار علمی نجومی ارسالی این مجموعه پر کار در ادوار مختلف در کنار این مرکز کشوری بوده اند. مجموعه ای که گام شاخص پیگیری برای انتشار و رونمایی از تمبرهای سال جهانی ستاره شناسی(2009 میلادی) را بهمراه ایده های نویی چون نکوداشت اساتید بزرگ نجوم کشور، انتخاب آماتور و گروه نمونه نجوم کشور، انتخاب کتاب برتر و انشاراتی برتر و و و را  بدون دارا بودن و یا درخواست ردیف بودجه خاص و پرداختن به بوروکراسی اداری، در کنار برگزاری همایشهای متعدد علمی با سخنرانان داخلی وخارجی، دوره های متنوع و هدفمند نجومی تا مرحله المپیاد، شامگاههای رصدی ترویجی در دانشگاهها، مراکز علمی آموزشی، بوستانها و مناسبتهای نجومی، همچنین شبهای رصدی درکنار بناهای تاریخی و طبیعت متنوع این کشور با تمدن دیرینه، با هزاران دانش آموخته بعضا فعال؛ درکارنامه خود دارد.

بدنبال همکاری در ساخت مستند" ماه در سایه " که از سوی شبکه دوم سیما در اوایل دهه 80 تهیه و پخش گردید، مستند دنباله دار 10 قسمتی آموزش نجوم ویژه گروه کودک و نوجوان نیز از شبکه دو سیما در سال 1383 تهیه و پخش شد. با ایجاد شبکه آموزش سیما مستند ادامه دار 15 قسمتی با هدف آموزش مفاهیم اخترشناسی، همکاری و تهیه گردید که با رویکرد به بخشهای مختلف نجوم، ازتاریخ علم تا آموزشهای متدوال نجومی را در بر میگرفت.

از سال قبل، این مرکز بعنوان مشاور، محقق و نویسنده سری مستندهایی با شبکه بین المللی خبر سیما همکاری نمود که  با عنوان" تا ثریا "(این نام یادآور فرموده پیامبر گرامی اسلام درتوان ایرانیان در رسیدن به قله های دانش و معرفت است) طی دو هفته گذشته از آن شبکه، در روزهای شنبه از ساعت 16:15 پخش میگردد و در همین ساعت،طی روزهای دوشنبه و چهارشنبه تکرار میگردد، بصورت کوتاه وگذرا، تاریخ مصور فعالیتهای نجومی کشور که منحصر به یک فرد و یا گروه خاص نیست و عموما در شهرهای مختلف کشور(و نه صرفا در تهران) این زحمات صورت می پذیرد را  منعکس و برای همیشه در تاریخ نجوم ایران ثبت مینماید. هر چند که در کلیه این همکاریها، تمامی دیدگاههای متعالی و علمی این مجموعه متاسفانه به اجرا در نیامده وکاستی هایی را در برخی از این مستندها ایجاد نموده است.

این همکاریها در شرایطی است که ذکر دقیقی از صدها و بلکه هزاران تک برنامه از گفتگوهای اختصاصی نجومی شبکه بین المللی خبر، برنامه خانوادگی به خانه بر میگردیم شبکه تهران با آموزشهای مدون و سلسه وار در آن (اوایل دهه 80) تا شبکه جهانی جام جم، برنامه صبح بخیر ایران شبکه یک، برنامه صبحگاهی تهران سلام، برنامه صبح با خبر، گفتگوی خبری ساعت 20 شبکه چهار سیما ، رادیو ایران، رادیو جوان، رادیو فرهنگ، شبکه جهانی صدای آشنا و .... نمی کنیم و اشاره وار از آنها عبور می نماییم. برنامه اختصاصی نجومی" ماه و مس " ویژه ماه گرفتگی اوایل دهه 90 از شبکه چهارم سیما و دیگر برنامه ها که در این مجال نمیگنجد نیز از این جمله اند. شاید اولین پخش زنده تلویزیونی از رویدادهای شاخص نجومی(گذر سیاره تیر سال 1382 شبکه خبر، مقابله مطلوب سیاره سرخ بهرام 6 شهریور 1383شبکه 5 سیما) در تاریخ این همکاریها با وجود موانع و مشکلات فنی و تکنیکی آن زمان هنوز در اذهان واقع بین ماندگار شده باشد. به نحوی که  دهه 80  برای آماتورهای کشورمان، عصر اثبات توانمندی و دهه 90 انشااله با همت جمعی و وحدت گروهها، دهه قانونگذاری برای نجوم آماتوری باشدتا همه گروههای کشور با فرصتهای مساوی، صمیمانه با یکدیگر همکاری نمایند.

امید است این راه را که با شاخصه استمرار و هدفمندی، بدور از هیاهو و با همت بلند و مدیریت واحد طی نموده ایم که بسیاری را نیز به تحسین واداشته است، با توفیق الهی که همواره بر آن تکیه داشته و با حضور علاقمندان که بسان فرشتگان ما را یاری رسانده اند، در کنار یکدیگر ادامه دهیم.

با بهترین آرزوها

مسعود عتیقی- بهار 1393 خورشیدی