در روزهای 7خرداد و 25 تیر ماه هر سال(از جمله در سال 1388)، هنگام ظهر شرعی درمکه معظمه ، خورشید دقیقاً عمود بر کعبه است و این سبب می‌شود خانه کعبه در این روزهای خاص در هنگام ظهر سایه نداشته باشد، از این رو افراد در هر نقطه ای از کره زمین در وضعیت روز قرار داشته باشند، هنگام اذان ظهر مکه، خلاف جهت سایه شاخص که بهتر است برای دقت بیشتر از یک شاقول عمود بر زمین استفاده شود، سمت درست قبله را میتوانند بدون فرمولهای دست وپا گیر و با دقت بالا تعیین نمایند.

ظهر شرعی در مکه مکرمه به وقت رسمی کشورمان در روز 7 خرداد، ساعت 12:48 و در روز 25 تیر، 13:57 (به وقت تابستانی ایران)است و تعیین قبله باید در این زمان‌ها صورت بگیرد.

اگر علاقمندان فرصت قبلی را در خرداد ماه از دست داده اند، 25 تیر فرصتی مناسب برای تعیین دقیق قبله بویژه برای مساجد ونمازخانه ها می باشد که با ترسیم خطی باریک بر روی سایه در لحظه مذکور، برای همیشه این مشکل در آن مکان برطرف خواهد شد.

دلیل علمی این روش تعیین قبله که برای ما مسلمانان از اهمیت بالایی برخوردار و نشان از ترغیب دین مبین اسلام به فراگیری دانش نجوم و ریاضیات است را می توان اینگونه خلاصه کرد که همواره طی سالیان اخیر از رسانه ها و بویژه تقویم های نجومی موضوع تعیین قبله طرح و معمولاً روزهای 7 و 8 خرداد و 24 و 25 تیر در این میان  طرح می گردد. پر واضح است مطرح شدن این روزها بخاطر تغییرات میل خورشید در بهار تا 5/23 درجه میل شمالی است و باتوجه به عرض جغرافیایی خانه کعبه یعنی 21 درجه و 25 دقیقه در روزهای فوق الذکر یکبار هنگام جابجایی از استوای آسمان به سمت شمال کره آسمان و یکبار در هنگام بازگشت به سمت استوای سماوی میل خورشید با عرض خانه خدا یکی شده و خورشید در هنگام رسیدن به نصف النهار محلی مکه(هنگام اذان ظهر مکه) درست در بالای خانه کعبه(سمت الراس آن) قرار می گیرد .

با پژوهشهای سالیان قبل نیز علاقمندان آماتور به این نتیجه رسیدند، که همانگونه پیش بینی می شد در روز 24 تیر خورشید بامیل 21 درجه و 33 دقیقه و درروز 25 تیر خورشید بامیل 21 درجه و 23 دقیقه، دو محل علامتگذاری بر روی صفحه، به هم بسیار نزدیک بودند به نحوی که می توان گفت یک رد محسوب می شدند. بر این اساس برخلاف برخی بیان ها در این زمینه که تغییرات از یک روز به روز بعد و قبل مشکلی در تعیین دقیق ایجاد می کند، اگر هموطنانمان در روزهای 24 و 25 نسبت به تعیین سمت قبله اقدام نمایند ، راستای بدست آمده تغییر محسوسی نخواهد داشت و در هر صورت جهت صحیح را تعیین کرده اند . پیش بینی نشان می دهد تغییرات میل خورشید در حد چند دقیقه قوس نمی تواند اثر محسوسی در جابجایی سایه شاخص داشته باشد .

بدیهی است در این روزها با وجود مشخصه های فوق، عمل تعیین قبله با دقیقترین روش و بسادگی امکان پذیر است واین در حالی است که با اصلاح برخی مشخصه ها در طول سال نیز این امکان در هنگام ظهر شرعی در مکه معظمه وجود دارد.
                                           سرویس علمی انجمن