محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر دستگاهی را برای موقعیت یابی ماهواره‌ها ارائه کرده‌اند که با استفاده از موقعیت ستاره‌ها می‌تواند میزان سرعت و جهت ماهواره‌ها را اعلام کند.

نیاز به تعیین موقعیت و وضعیت در خشکی، دریا و فضا موجب شد تا دانشمندان و متخصصان به توسعه دانش و فناوری ناوبری استفاده از روش‌های مختلف بپردازند. روش‌های اینرسی، ناوبری با کمک سیستم موقعیت یاب GPS و استفاده از روش‌های سماوی از جمله این روش‌ها است.

از آنجایی که روش ناوبری نجومی مبتنی بر مشاهده اجرام سماوی چون خورشید و ستارگان جزء دقیق‌ترین و قابل اعتمادترین روش‌های ناوبری است محققان کشور اقدام به توسعه این فناوری کردند.

فناوری موقعیت یاب ستاره از جمله فناوری‌های راهبردی و پیچیده در زیر ساخت‌های سامانه‌های فضایی است که از طریق موقعیت ستاره‌ها اقدام به شناسایی موقعیت می‌شود.

دکتر میثم ایزد مهر- مجری طرح موقعیت یاب ستاره با بیان اینکه این دستگاه با استفاده از موقعیت ستاره‌ها اقدام به ردیابی می‌کند، گفت: این سامانه جایگزینی برای سیستم موقعیت یاب جهانی GPS است.

وی با اشاره به عملکرد این دستگاه اظهار داشت: این دستگاه با تصویربرداری از ستاره‌ها و پردازش این تصاویر قادر به اعلام طول و عرض جغرافیایی در راستای شمال است.

ایزد مهر به بخش‌های مختلف این دستگاه اشاره کرد و ادامه داد: این دستگاه شامل یک دوربین است که عکس‌های مورد نظر را از آسمان تهیه می‌کند علاوه بر آن این دستگاه مجهز به مدار شیب سنج دیجیتالی است.

وی طراحی نرم افزارهای تخصصی برای این دستگاه را از دیگر اقدامات اجرای این مطالعات ذکر کرد و یادآور شد: به منظور پردازش تصاویر ارسالی دوربین نرم افزار کامپیوتری برای آن طراحی کردیم تا عکس‌هایی که از ستاره‌ها توسط دوربین منتقل می‌شود، پردازش شود.

مجری طرح به بیان عملکرد این دستگاه پرداخت و خاطر نشان کرد: ابتدا تصویرهایی از ستاره‌ها تهیه و این عکس‌ها به کامپیوتر منتقل می‌شود. ستاره‌های موجود در تصاویر با توجه به نقاط روشنی که هستند پردازش می‌شوند بین هر 3 ستاره با توجه به الگوهایی که دارند یک مثلث تشکیل خواهد شد و با جستجو در بانک داده‌ها اقدام به شناسایی ستاره‌ها می‌شود.

ایزد مهر اضافه کرد: پس از شناسایی ستاره‌ها، موقعیت آنها را در دستگاه مقتصات محلی (جایی که دوربین قرار دارد) و در دستگاه مقتصات مرجع از روی بانک داده‌ها جستجو می‌شود و از مقایسه این دو مقتصات و با استفاده از داده‌های شیب سنج که موقعیت دوربین را در دستگاه مقتصات محلی نشان می‌دهد، می‌توانیم موقعیت را تعیین کنیم.

این محقق کاربرد اصلی این دستگاه را برای موقعیت یابی ماهواره‌ها دانست و گفت: این دستگاه قادر به تعیین سرعت و جهت حرکت ماهواره‌ها است.

وی در عین حال از کاربردهای زمینی آن خبر داد و اظهار داشت: در مواقعی که ناظر زمینی نمی‌تواند به سیستم موقعیت یاب GPS اعتماد کند از این دستگاه برای تعیین موقعیت استفاده می‌شود.