جمعه 10 فروردین 1403 | 19 رمضان 1445 | 29 مارس 2024
خوشه کهکشانی Abell 1689 نور را خم میکند
خوشه کهکشانی Abell 1689 نور را منحرف میکند - تصویر روز نجوم 26 شهریور 1392
Galaxy Cluster Abell 1689 Deflects Light - APOD 2013 September 17
Credit: NASA, ESA, Hubble Heritage Team (STScI/AURA), and J. Blakeslee (NRC Herzberg, DAO) & H. Ford (JHU)
این خوشه کهکشانی یکی از چگالترین اجرام در جهانِ مرئیست. در این چشمانداز از «دوربین پیشرفته تلسکوپ فضایی هابل برای تحقیقات»، آبل ۱۶۸۹ چنان دیده میشود گویی این خوشه -همچنانکه در نظریه گرانش انیشتین پیشبینی شده- فضا را همچون بستهای کادوپیچ کرده، و با این کار، نور رسیده از کهکشانهای تکی را که در پشت این خوشه قرار دارند، خم و منحرف کرده و به این ترتیب چندین تصویر خمشده را درست کرده است. این خوشه همچون یک لنز عظیم گرانشی عمل میکند و قدرت آن به عنوان چنین لنزی به چگالی آن وابسته است؛ اما برای درست کردن تصویر آبیرنگ قوسدار از کهکشانهای پسزمینه به چگالیای نیاز است که جرم مرئی در این خوشه که به شکل کهکشانهای زردرنگ است، تنها حدود یکدرصد از آن را تامین میکند. در واقع، بیشتر جرم گرانشی مورد نیاز برای آنکه بتوان فضا را آنقدر بستهبندی کرد که بشود این لنز در مقیاس کیهانی را توضیح داد، به شکل رمزآلود ماده تاریک است. ماده تاریک منبع غالب گرانش آبل ۱۶۸۹ است و حضور غیرمرئی آن از طریق قوسهایی تشخیص داده میشود که انگار از پشت لنزهایی دیده میشوند که تصویر کهکشانهای پسزمینه را منحنی میکند و میپیچاند. شگفتآور آنکه بررسی دقیق و جزئی تصویر بالا، بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ خوشه کروی ستارهای در داخل خوشه کهکشانی را آشکار کرده است.
اشتراک گذاری در:
دیدگاهها
بیان دیدگاه
- لطفاً نام و دیدگاه خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاهها است.
- دیدگاههایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاهها پس از تأیید منتشر میشوند.
- سایت انجمن نجوم آماتوری ایران مجاز به ویرایش ادبی دیدگاهها است.
- دیدگاههایی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی و موارد مغایر با قوانین کشور باشند منتشر نخواهند شد.
- دیدگاهها پس از تأیید منتشر میشوند.
برای وفاداری به متن انگلیسی، lens همان «لنز» ترجمه شده. ولی خوانندگان فارسیزبان اگر به جای آن، «ذرهبین» را بگذارند و تصور کنند، درک مطلب آسانتر میشود. درواقع، خوشه کهکشانی ابل ۱۶۸۹ دارد مثل یک ذرهبین عمل میکند که تصویر شیئ زیر خود را کج و معوج میکند!
یک پیشنهاد هم برای همه بازدیدکنندگان خوب تارنمای انجمن دارم: از اطلاعات در دسترس در این تارنما که میخوانید، بلافاصله استفاده کنید و مطالب نجومی ویکیپدیای فارسی را کاملتر کنید. هم برای بهبود توانایی نوشتن خوب است (چون اصلاح سایرین کمک میکند نقاط ضعف خود را بشناسید و رفع کنید) و هم کمک میکند که ویکیپدیای فارسی را گستردهتر و معتبرتر کند. مثلاً در همین مورد ابل ۱۶۸۹ این صفحه را ببینید (که کلی جای بهبود دارد):
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%84_%DB%B1%DB%B6%DB%B8%DB%B9